Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Kiesraad bepleit wijzigingen Referendumwet

In een evaluatie van het Oekraïne-referendum van 6 april komt de Kiesraad tot de conclusie dat de Wet raadgevend referendum uit 2015 in de praktijk enkele duidelijke onvolkomenheden en weeffouten blijkt te bevatten. De raad bepleit daarom de wet onder andere te wijzigen op het punt van het tussentijds bekendmaken van opkomstcijfers en het elektronische indienen van referendumverzoeken mogelijk te maken. Naast het vaststellen van de officiële uitslagen van verkiezingen en referenda adviseert de Kiesraad regering en parlement over de organisatie ervan. (06.06.16)

Tussentijdse opkomstcijfers
In verband met het belang van het halen van de opkomstdrempel van dertig procent vindt de Kiesraad dat expliciet in de wet moet worden opgenomen of gemeenten tijdens een referendum tussentijds wel of geen opkomstcijfers mogen bekendmaken. Tijdens het referendum van 6 april maakten sommige gemeenten gedurende de dag bekend hoe de opkomst verliep, terwijl andere gemeenten dat bewust niet deden. De huidige wet is hier niet duidelijk over en dit leidt volgens de raad tot ‘het onbedoelde en ongewenste effect dat voorstanders van een wet gaan twijfelen over de vraag of ze moeten gaan stemmen’. Het is aan de wetgever om op dit punt duidelijkheid te verschaffen, aldus de Kiesraad. Over de vraag of er bij een raadgevend referendum een opkomstdrempel moet zijn en of die met 30 procent niet te laag ligt, doet de Kiesraad geen uitspraak. Volgens de raad is dit primair de verantwoordelijkheid van regering en parlement. Wel noemt men het in zijn algemeenheid ongewenst dat bij een referendum een opkomstdrempel kiezers tot strategische keuzes kan brengen.

Elektronische ondersteuningsverklaringen
Voor het mogen houden van een raadgevend referendum zijn 300 duizend handtekeningen van kiesgerechtigden nodig. Volgende de huidige formulering zijn uitsluitend handtekeningen op papier mogelijk en dit levert een enorme hoeveelheid papier op. De kiesraad noemt deze methode ‘buitengewoon omslachtig, niet erg klantvriendelijk, niet efficiënt en niet in lijn met het kabinetsstreven inzake digitale communicatie tussen overheid en burgers’. De raad stelt dan ook voor om elektronische indiening mogelijk te maken met behulp van DigiD. Bijkomend voordeel van zo’n aanpak is dat een betere controle van de verzoeken mogelijk wordt.

Advies Kiesraad evaluatie Wet raadgevend referendum

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

bovendeert

Bovend’Eert en Kummeling
Het Nederlandse Parlement (13e druk)

Inmiddels zijn er zeven jaar verstreken sinds staatsrechtdeskundigen Paul Bovend’Eert en Henk Kummeling de vorige druk van de klassieker Het Nederlandse Parlement verzorgden. De eerste druk verscheen in 1938.
De nieuwe dertiende druk moest op tal van punten worden aangepast. Zo hebben de Tweede en Eerste Kamer resp. in 2021 en 2023 een nieuw reglement van orde gekregen. Andere belangrijke ontwikkelingen van de afgelopen jaren waren het vaststellen van gedragscodes voor Kamerleden en de ontwikkelingen in de onderlinge verhoudingen tussen Tweede en Eerste Kamer tijdens de laatste kabinetten-Rutte. Verder staan Bovend’Eert en Kummeling uiteraard ook stil bij de nasleep van de Kinderopvangtoeslagaffaire en de daaruit voortvloeiende roep om een nieuwe bestuurscultuur.
(29.03.2024)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog