• Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
 

Literatuur en links

Grondrechten

P.W.C. Akkermans e.a., Grondrechten - Grondrechten en grondrechtbescherming in Nederland
Kluwer, Deventer,2005, 4e druk, ISBN 90 130 2231 6

T. Barkhuysen e.a., Adequate rechtsbescherming bij grondrechtenbeperkend overheidsingrijpen
Kluwer, Deventer, 2014, ISBN 978 90 13 12123 0

A. Bastmeijer, Aantasting van grondrechten in Nederland
Amsterdam, 2009 (masterscriptie, niet in de handel) te downloaden via site www.burojansen.nl

Henriette L.T. de Beaufort, Gijsbert Karel van Hogendorp - Grondlegger van het Koninkrijk
AD. Donker, Rotterdam, 1979, 4e herz. dr., ISBN 90 6100 160 9

J.TH.J. van den Berg en J.J. Vis, De eerste honderdvijftig jaar - Parlementaire geschiedenis van Nederland 1796-1946
Bert Bakker, Amsterdam, 2013

C. de Boer (red.) e.a., Constitutionele bronnen van Nederlandse rechtsgeschiedenis
Ars Aequi Libri, Nijmegen, 2007, ISBN 90 691 6661 2

J.C. Boogman, Rondom 1848 - De politieke ontwikkeling van Nederland 1840-1858
Unieboek, Bussum, 1978, ISBN 90 228 3829 3

A.M. Bos, De voorgeschiedenis van de grondrechten
Kluwer, Deventer, 1976, ISBN 90 268 0896 8

J.T. Buijs, De Grondwet, toelichting en kritiek
P. Gouda Quint, Arnhem, 1883, 3 delen

Paul Cliteur, Bardot, Fallaci, Houellebecq, Wilders - Juridische vervolging van religiekritiek en vreemdelingenvrees
Uitgeverij de blauwe tijger, Groningen, 2016, ISBN 978 92 92161 25 3

H.T. Colenbrander, Ontstaan der Grondwet (bronnenverzameling 1e deel 1814; 2e deel 1815)
Martinus Nijhoff, 's Gravenhage, 1908

J.P. Duyverman, Uit de geheime dagboeken van Aeneas Mackay, dienaar des konings 1806-1876
De Haan/Unieboek BV, Houten, 1987, ISBN 90 269 4773 9

H. Franken, Rapport van de Commissie 'Grondrechten in het digitale tijdperk'
www.minbzk.nl/gdt, Den Haag, 2000

Robert Fruin, Geschiedenis der Staatsinstellingen in Nederland tot den val der Republiek
Martinus Nijhoff, 's-Gravenhage, 1980, ISBN 90 247 9022 0

Janneke Gerards, Het prisma van de grondrechten (inaugurele rede)
Radboud Universiteit, Nijmegen, 2011, ISBN 978 90 818108 0 7

Janneke Gerards (red.), Grondrechten, De nationale, Europese en internationale dimensie
Ars Aequi Libri, Nijmegen, 2013, ISBN 90 691 6920 0

Frans Grijzenhout, Niek van Sas, Wyger Velema (red), Het Bataafse experiment - Politiek en cultuur rond 1800
Vantilt, Nijmegen, 2013, ISBN 978 94 6004 132 7

Ido de Haan e.a. (red.), Een nieuwe staat. Het begin van het Koninkrijk der Nederlanden
Prometheus - Bert Bakker, Amsterdam, 2013, ISBN 978 90 351 4067 7

Edwina Hagen, President van Nederland - Rutger Jan Schimmelpenninck (1761-1825)
Balans, Amsterdam, 2012, ISBN 978 94 600 3307 0

J. Hallebeek, A.J.B. Sirks (red.), Nederland in Franse schaduw; recht en bestuur in het Koninkrijk Holland (1806-1810)
Uitgeverij Verloren, Hilversum, 2006, ISBN 90 6550 906 2

A.W. Hins (red.) en A.J. Nieuwenhuis, Hoofdstukken Grondrechten
Ars Aequi Libri, Nijmegen, 2011, ISBN 90 691 6735 0

F. Baron van Hogendorp, Gijsbert Karel van Hogendorp in 1813, nagelaten geschrift
Martinus Nijhoff, 's Gravenhage, 1876

Jeroen Koch, Jeroen van Zanten, Dik van der Meulen, Koningsbiografieën Willem I, Willem II, Willem III
Boom, Den Haag, 2013, ISBN 90 8953 137 8

J.F. Martinet, Het vereenigd Nederland
Johannes Allart, Amsterdam, 1788

Edwin van Meerkerk, De gebroeders Van Hogendorp - botsende idealen in de kraamkamer van het koninkrijk
Atlas Contact, Amsterdam, 2013, ISBN 978 90 450 1933 8

Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, De Grondwet herzien, 25 jaar later, 1983-2008
Directie constitutionele zaken en wetgeving, Den Haag, 2008, ISBN 978 90 5414 143 3

R. Nehmelman, C.W. Noorlander, Horizontale werking van grondrechten
Kluwer, Deventer, 2013, ISBN 90 13 11854 4

A.J. Nieuwenhuis, e.a., Hoofdstukken Grondrechten
Ars Aequi Libri, Nijmegen, 2011, ISBN 978 90 6916 735 0

E. van Raalte, De Grondwet - Wijzigingen van 1956
Samsom, Alphen aan den Rijn, 1957

A.J. Graaf van Randwijck, De geschiedenis der zeven en twintig ontwerpen van wet tot herziening der Grondwet in 1847-1848
P.J. Kraft, 's Gravenhage, 1879

Mart Rutjes, Door gelijkheid gegrepen - Democratie, burgerschap en staat in Nederland 1795-1801
Vantilt, Nijmegen, 2012, ISBN 978 94 6004 108 2

Niek van Sas, Bataafse terreur - de betekenis van 1798
Daendelslezing, 21 januari 2011
Vantilt, Nijmegen, 2011, ISBN 978 94 6004 084 9

J.H. van der Schaaf, Proeve van vergelijking tusschen Nederland, als gemeenebest in 1743, en Nederland, als koningrijk in 1843, zoo in betrekking tot deszelfs staatkundigen, als zedelijken toestand
Amsterdam, Weyringh & Van der Haart, 1848

P. van der Schelling, De aloude vrijheid, staatsregeering, en wetten der Batavieren; vergeleeken met die van laater tyden
Philippus en Jakobus Losel, Rotterdam, 1746

Diederick Slijkerman, Wonderjaren, Gijsbert Karel van Hogendorp, wegbereider van Nederland
Bert Bakker, Amsterdam, 2013, ISBN978 90 351 3799 8

Staatscommissie; Grondwet, Rapport staatscommissie Grondwet
november 2010 www.staatscommissiegrondwet.nl

Staatscommissie; Tekstoverzichten bij het eindrapport van de Staatscommissie van advies inzake de Grondwet en de Kieswet
Ministerie van Binnenlandse Zaken, 1971

J.R. Thorbecke, Aanteekening op de Grondwet door Mr. J.R. Thorbecke
Johannes Müller, Amsterdam, 1839, eerste uitgave, één deel

J.R. Thorbecke, Aanteekening op de Grondwet door Mr. J.R. Thorbecke
Johannes Müller, Amsterdam, 1841, tweede uitgave, twee delen

J.R. Thorbecke, Proeve van herziening der grondwet volgens de aanteekening van Mr. J.R. Thorbecke
H.W. Hazenberg & Comp., Leyden, 1840

J.R. Thorbecke, Bijdrage tot de herziening der Grondwet
P.H. van den Heuvell, Leiden, 1848

Wilfried Uitterhoeve, 1813 - Haagse bluf, de korte chaos van de vrijwording
Vantilt, Nijmegen, 2013, ISBN 94 600 4121 1

B.P. Vermeulen, De vrijheid van geweten, een fundamenteel rechtsprobleem
Gouda Quint, Arnhem, 1989, ISBN 90 600 0607 0

M.J. Vetzo, Janneke Gerards & R. Nehmelman, Algoritmes en grondrechten
Boom juridisch, Den Haag / Universiteit Utrecht, 2018, ISBN 978 94 6290 541 2
(+ aanbiedingsbrief van minister Ollongren aan de Tweede Kamer d.d. 28 maart 2019)

F. Vlemminx, Een nieuw profiel van grondrechten
Boom, Den Haag, 2002, 3e voll. herz. druk, ISBN 90 5454 170 9

Uitgelicht

Hoe goed kent u de Grondwet?

In het Nederlands Juristenblad van 2 juni 2023 publiceerde Jelle But het artikel ‘Grondwet begrepen door gewone mensen’. Hij doet onderzoek naar de internalisering van het constitutioneel recht.
In het onderzoek geeft 91 procent van de respondenten aan dat ze de Grondwet belangrijk vinden. Zo’n 74 procent zegt de Grondwet ‘op hoofdlijnen’ te kennen, 7 procent denkt de Grondwet ‘goed’ te kennen en 19 procent antwoordt de Grondwet ‘helemaal niet’ te kennen.
Volgens Jelle But zijn de Nederlanders tamelijk zelfverzekerd over hun kennis van de Grondwet. De vraag of de respondenten wisten over wat voor soort normen en waarden het de Grondwet gaat – zonder de exacte inhoud te kennen - antwoordt 89 procent deze te kennen. Maar liefst 42 procent echter geeft aan nooit een artikel uit de Grondwet te hebben gelezen …
(06.08.2023)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Pas verschenen

demonstratierecht cov1Herman Tjeenk Willink
Het tij tegen

Minister van Staat Herman Tjeenk Willink ziet op tal van plekken in de Nederlandse samenleving de democratie haperen. In het recente verleden heeft hij er al met enige regelmaat over gepubliceerd. Onlangs verscheen een nieuw boek van zijn hand onder de titel Het tij tegen - De democratische rechtsorde als fundament.
NRC schreef erover: ‘In Het tij tegen stroopt de minister van Staat nog één keer de mouwen op om het land de oren te wassen over onze falende liefde voor de democratische rechtsorde.’
In zijn boek noemt Tjeenk Willink de dominantie van het geld als ijkpunt voor beleid en het denken in termen van management als belangrijke oorzaken van het gebrek aan vertrouwen in de politiek en het wegvallen van het draagvlak onder het overheidshandelen. (19.06.2023)

 

Bekijk overzicht pas verschenen boeken

 

 


Knipoog

Sociaal Contract

Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt mag een nieuwe politieke partij zijn, de wortels van het Sociaal Contract zijn eeuwenoud. Rousseau introduceerde het in 1762 in zijn Du contrat social ou principes du droit politique. Hij schreef dat het recht om zijn stem uit te brengen hem de plicht geeft om zich te verdiepen in zaken van algemeen belang, om er bescheiden aan toe te voegen: ‘Hoe gering mijn invloed daarop ook mag zijn’.

De Staatsregeling voor het Bataafsche Volk uit 1798 geldt als de eerste ‘echte’ Nederlandse grondwet en was - uiteraard – geïnspireerd door de ideeën van Rousseau. Meteen al in artikel 2 gaat het over het sociaal contract dat aan de basis ligt van de manier waarop de staat is ingericht:
‘Het Maatschappelijk Verdrag wijzigt, noch beperkt, de natuurlijke regten van den Mensch, dan in zoo verre zulks, ter bereikinge van dat oogmerk, noodzaaklijk is.’
(28.08.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog