Eerste nieuwsbrief Nederlandse Grondrechten verschijnt half december
Binnenkort verschijnt een gratis nieuwsbrief waarin we geïnteresseerden op de hoogte gaan houden van nieuwe inhoud op www.nederlandsegrondrechten.nl.
Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
Binnenkort verschijnt een gratis nieuwsbrief waarin we geïnteresseerden op de hoogte gaan houden van nieuwe inhoud op www.nederlandsegrondrechten.nl.
In het Kamerdebat op 13 november 2024 over het geweld in Amsterdam rond de wedstrijd Ajax-Maccabi kwamen de coalitiepartijen PVV, VVD en BBB met de suggestie om het staatsburgerschap in te trekken van degenen die zich bij deze rellen aan antisemitisch geweld schuldig hadden gemaakt.
Begin november heeft de Tweede Kamer ingestemd met het instellen van een nieuwe Kamercommissie die moet gaan adviseren over de grondrechtelijke en constitutionele aspecten van de wet- en regelgeving.
De Nederlandse Orde van Advocaten heeft een externe commissie van deskundigen gevraagd een onafhankelijk oordeel te geven over het rechtsstatelijke gehalte van het regeerprogramma van het Kabinet-Schoof.
Het College voor de Rechten van de Mens pleit er in een wetgevingsadvies aan het kabinet voor om onderscheid op grond van opleidingsniveau te verbieden, tenzij het in het kader van het selecteren voor een baan gebeurt.
In het Hoofdlijnenakkoord hebben de vier partijen achter het Kabinet-Schoof afgesproken na te gaan of de toets kan worden aangescherpt die nagaat of een organisatie representatief genoeg is om een zaak tegen de overheid te beginnen.
De Staatscommissie rechtsstaat komt in haar eindrapport tot de conclusie dat de belofte van de rechtsstaat voor een aanzienlijke groep burgers niet wordt ingelost.
Op 15 mei bereikten BBB, NSC, PVV en VVD een akkoord in hoofdlijnen op basis waarvan de vier een extraparlementair kabinet proberen te gaan vormen. Op verschillende plaatsen in het akkoord wordt ingegaan op de rechtsstaat en de rechtsstatelijke gevolgen van het beleid.
In de editie 2023 houdt de Raad van State in zijn traditionele beschouwing bij zijn jaarverslag een pleidooi om de rechtsstaat te innoveren.
Het kabinet laat onafhankelijk onderzoeken of het huidige demonstratierecht nog voldoende aansluit bij de actuele ontwikkelingen. Aanleiding hiervoor zijn protestacties als het blokkeren van snelwegen en het beschadigen van kunstwerken.
In oktober 2022 beschadigden drie klimaatactivisten de glasplaat en de lijst van het Meisje met de parel. De rechtbank veroordeelde ze tot twee maanden gevangenisstraf. Het Gerechtshof Den Haag vond zo’n straf hier te ingrijpend vanwege het zogeheten chilling effect.
Begin 2022 startte de Tweede Kamer een enquête om te onderzoeken hoe de overheid fraude bestreden heeft en welke gevolgen dat voor burgers heeft gehad. Onlangs verscheen het eindrapport van de enquêtecommissie onder de veelzeggende titel Blind voor mens en recht.
Het eindverslag van informateur Ronald Plasterk geeft de details over de ‘gemeenschappelijke basislijn’ die BBB, NSC, PVV en VVD overeenkwamen voor de omgang met de Grondwet.
Op 2 november 2023 publiceerde de Adviescommissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde haar eindrapport Koester de democratie!
In december 2022 werd een wetsvoorstel gepresenteerd dat een partijverbod mogelijk maakt. De Raad voor de Rechtspraak toont zich nu kritisch over de procedure.
De Staatscommissie Rechtsstaat heeft via een internetconsultatie Nederlanders gevraagd mee te denken over verbeteringen van de rechtsstaat.
Naar aanleiding van een Kamermotie heeft minister Yesilgöz besloten het hoofddoekverbod op te nemen in de Kledingregeling Politie.
SGP-Kamerlid Chris Stoffer heeft een wetsvoorstel ingediend om de eerbiediging van het gezinsleven in art. 10 Gw op te nemen.
De Raad van State vindt dat de overheid burgers beter moet uitleggen wat ze niet voor hen kan betekenen.
In zijn jaarverslag over 2022 neemt De Hoge Raad de lezers in een apart hoofdstuk mee in een zaak die van begin tot eind wordt gevolgd.
We verwarren meningen met kennis
Emine Ugur citeerde in haar column in Trouw de Turkse filosofe Ioanna Kuçuradi die gesignaleerd had dat we steeds meer meningen met kennis verwarren:
Respect voor alle meningen bestaat niet. Mensen verdienen respect, meningen niet. Meningen zijn er om bediscussieerd te worden. We verwarren meningen met kennis. We verwarren kennis met overtuigingen. Je kunt niet democratisch besluiten of iets een feit is. Democratie is heilig, maar moeten we democratisch besluiten of de wereld plat is of niet? Wat is de volgende stap? Gaan we dan ook democratisch besluiten of mensenrechten het nog wel verdienen om beschermd te worden?
(9.11.2024)
Timothy Snyder is hoogleraar geschiedenis aan de Yale University en bestsellerauteur. In zijn nieuwste boek Over vrijheid schrijft hij dat veel mensen vrijheid tegenwoordig vooral zien als de afwezigheid van staatsmacht, een in zijn ogen gevaarlijke ontwikkeling die onze maatschappij in gevaar brengt. Volgens hem is het tijd voor een nieuwe definitie, want wat betekent vrijheid echt? Waarom is onze vrijheid in gevaar? Snyder pleit voor een nieuwe positieve definitie van vrijheid en voor meer aandacht voor de democratie, de staatsvorm die daar het best bij hoort. Echte vrijheid is in zijn ogen de vrijheid om dingen op het spel te zetten voor een toekomst die we samen kiezen en waar we samen aan werken. (06.11.2024)
Wij van de Grondwet
Op 2 juli 2024 droeg Hugo de Jonge zijn portefeuille van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over aan Judith Uitermark en die van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan Mona Keijzer.
Bij die gelegenheid hield Wytze van der Woude van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toespraak over het belang van de Grondwet. Van der Woude zei onder andere:
De Grondwet verbindt generaties, moet mee bewegen met de tijd en tegelijkertijd niet met alle winden meewaaien. De Grondwet moet je in je hoofd en in je hart houden. Wij van de Grondwet, adviseren de Grondwet!
Van der Woude is directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
(geciteerd in NRC 02.07.2024)