Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Literatuur Gw-artikelen

Grondwetsartikelen

Artikel 1 Grondwet

Commissie Gelijke Behandeling, Oordelenbundel 2011
te downloaden via www.cgb.nl

Marius Duker, Legitieme straftoemeting
Een onderzoek naar de legitimiteit van de straftoemeting in het licht van het gelijkheidsbeginsel, het democratiebeginsel en het beginsel van een eerlijke procesvoering
Boom Juridische uitgevers, Den Haag, 2003, ISBN 90 5454 263 2

Artikel 4 Grondwet

Fleur de Beaufort, e.a., Tussen geschiktheid en grondrecht - De ontwikkeling van het Nederlandse kiesrecht vanaf 1795
Amsterdam University Press B.V., Amsterdam, 2018, ISBN 978 94 6298 610 7

George van den Bergh, Wat te doen met Anti democratische partijen?
De oratie van George van den Bergh uit 1936; mmv. Bastiaan Rijpkema e.a.
Elsevier boeken, Amsterdam, 2014 ISBN 978 90 3525 200 4

Hansko Broeksteeg, Ronald Tinnevelt (red.), Politieke partijen als anomalie van het Nederlandse staatsrecht
Kluwer, Deventer, 2015, ISBN 978 90 1313 154 3

Frank Hendriks, Democratie onder druk - Over de uitdaging van de stemmendemocratie
Van Gennep, Amsterdam, 2012, ISBN 978 94 6164 182 3

Frank Hendriks e.a., Democratische zegen of vloek? Aantekeningen bij het referendum
University Press, Amsterdam, 2017, ISBN 978 94 6298 705 0

Jos de Jong, Democratie in de kinderschoenen; Twee referenda over de eerste Nederlandse Grondwet 1797-1798
Vantilt Uitgeverij, Nijmegen, 2018, ISBN 978 94 6004 398 7

Koen van der Krieken, Het lokale referendum in Nederland
Een verkenning van de lokale referendumpraktijk in Nederland en scenario's voor de toekomst
Tilburg University, juni 2015, downloaden van www.kennisopenbaarbestuur.nl

J. Loots, Voor het volk, van het volk
Wereldbibliotheek, juni 2004, ISBN 90 284 2027 4

David Van Reybrouck, Tegen verkiezingen
De Bezige Bij, Amsterdam, 2013, ISBN 978 90 234 7459 3

Robin te Slaa, De rapaille partijen (antipolitieke sentimenten 1918-1931)
Boom, www.boom.nl, 2024, ISBN 978 90 2446 422 7

J.R. Thorbecke, Over de hervorming van ons kiesstelsel
P.H. van den Heuvell, Leyden, 1842

L.S.A. Trapman, Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes
Wolters Kluwer, Deventer, 2024, Staat en Recht nr. 63, ISBN 978 9013 17657 5

Vereeniging voor vrouwenkiesrecht, Gedenkboek bij het 25-jarig bestaan van de Vereeniging voor vrouwenkiesrecht 1894-1919
Electrische drukkerij 't Kasteel van Aemstel, Amsterdam, 1919

Jos Verhulst & Arjen Nijeboer, Directe democratie
Feiten, argumenten en ervaringen omtrent het referendum
www.democratie.nu, Brussel 2007, ISBN 978 90 7882 001 7

Het Vrouwen-Comité voor Maatschappelijke Opvoeding en Voorlichting, Wat vrouwen weten moeten
Standpunten van de voornaamste staatkundige partijen over vrouwenkiesrecht.
H.D. Tjeenk Willink & Zoon, Haarlem, 1919

Artikel 6 Grondwet

H.A. Post, Vrijheid van godsdienst in een democratische samenleving (diss.)
's-Gravenhage, Boom, 2014, ISBN 978 90 8974 999 4

Gerard Kornelis van het Reve, Pleitrede uitgesproken ter zitting van het gerechtshof te Amsterdam  inzake ingestelde gerechtelijke vervolging wegens godslastering op dinsdag 17 oktober 1967

Artikel 7 Grondwet

Lodewijk Asscher, Communicatie Grondrechten
Otto Cramwinckel, Amsterdam, 2002, ISBN 90 757 2745 3

W.I.M. van Calcar, Vrijheid van meningsuiting in historisch en taalkundig perspectief
Tirade, www.tirade.nl, februari 2012, nr. 442, pag. 56-64, ISBN 90 282 1072 1

Dirk Donker Curtius, Pleitrede (-) voor den Hoogen Raad der Nederlanden ten behoeve van C.A. Thieme drukker en uitgever der Arnhemsche Courant, requirant in cassatie, uitgesproken den 12den Julij 1839
Thieme, Arnhem, 1839

Marc van Dijk, Wij zijn de politiek; Het denken van Daan Roovers
Anbo|Anthos, Amsterdam, 2019, ISBN 978 90 263 4791 7
(met name hoofdstuk 1: Mag je alles zeggen? Over de vrijheid van meningsuiting)

Everhardus Diemer, Vrijheid van Drukpers, (academisch proefschrift)
Libertas Drukkerijen, Rotterdam-Utrecht, 1937

Afshin Ellian, Gelijn Molier, Tom Zwart (red.), Mag ik dit zeggen? - Beschouwingen over de vrijheid van meningsuiting
Boom, Den Haag, 2011, ISBN 90 8974 594 1

Esther Janssen en Aernout Nieuwenhuis,
'De verhouding tussen Vrijheid van Meningsuiting en Discriminatie in het Wilders proces:
een analyse van het 'proces van de eeuw'
NJCM-Bulletin, IViR, pag. 177-207

J.M.H.J. Hemels, De Nederlandse pers voor en de afschaffing van het dagbladzegel in 1869
Van Gorcum & Comp., Assen, 23 mei 1969; proefschrift incl. los: 12 stellingen

J.M. de Meij, Uitingsvrijheid
Otto Cramwinckel Uitgever, Amsterdam, 2e druk 1996, ISBN 90 7189 464 9

Rob Wijnberg, In Dubio - Vrijheid van meningsuiting als het recht om te twijfelen
Prometheus, Amsterdam, 2010, ISBN 9044 616 38 5

Artikel 9 Grondwet

De Nationale ombudsman, Demonstreren, een schurend grondrecht
Eigen uitgave, 14-3-2018, rapportnummer: 2018/015

Berend Roorda, Het recht om te demonstreren
Boom uitgevers, Den Haag, 2016, ISBN 978 94 629 0275 6

B. Roorda, J.G. Brouwer, A.E. Schilder (red.), Recente demonstatie- en vergaderingsrechtelijke vraagstukken
Voldoet de Wet openbare manifestaties aan de eisen van deze tijd
Boom Juridische Uitgevers, 2022, ISBN 978 94 6212 664 0
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2021/12/14/antwoorden-op-recente-demonstratie--en-vergaderingsrechtelijke-vraagstukken

C.J.M. Schuyt, Recht, orde en burgerlijke ongehoorzaamheid
Universitaire Pers Rotterdam, 1972, ISBN 90 237 6226 6

Artikel 10 Grondwet

Bert Jaap Koops e.a., Recht naar binnen kijken - een toekomstverkenning van huisrecht, lichamelijke integriteit en nieuwe opsporingstechnieken
Iter-reeks nr. 70, uitgegeven door Ejure, www.ejure.nl, 2004

Bart Custer (eindredactie), De bescherming van persoonsgegevens; acht Europese landen vergeleken
SDU Uitgevers, Den Haag, 2017, ISBN 978 90 12400862

Artikel 13 Grondwet

J.A. Hofman, Vertrouwelijke communicatie
VU / eigen beheer, proefschrift, 9-2-1995

Bert-Jaap Koops ea., Verkeersgegevens en artikel 13 Grondwet, Een technische en juridische analyse van het onderscheid tussen verkeersgegevens en inhoud van communicatie
Wolf Legal Publishers (WLP), Oisterwijk, 2014, ISBN 978 9462 400 90 0

Artikel 17 Grondwet

B.J.G. Leeuw, Grondwet en eerlijk proces. Een onderzoek naar de eventuele meerwaarde over het opnemen van het recht op een eerlijk proces in de Nederlandse Grondwet
Wolf Legal Publishers (WLP), Oisterwijk, 2013, ISBN 978 94 6240 003 0

Artikel 23 Grondwet

D.Mentink en B.P. Vermeulen, Artikel 23 Grondwet
Elsevier Overheid bv, 's-Gravenhage, 2002, ISBN 90 5749 993 2

Onderwijsraad, Artikel 23 Grondwet in maatschappelijk perspectief
Onderwijsraad, Den Haag, advies nr. 20120071/1003, 2012

T.J. van der Ploeg e.a. (red.), De vrijheid van onderwijs, de ontwikkeling van een bijzonder grondrecht
Lemma BV, Utrecht, 2000, ISBN 90 5189 816 9

Piet de Rooy, Een geschiedenis van het onderwijs in Nederland
Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2018, ISBN 978 90 284 2728 0

TH. van Tijn, Schoolstrijd en partijvorming in Nederland
Meulenhoff, Amsterdam, 1967, 2e druk

Uitleg 225, L.O.-wet 1920
Weekblad van het Departement van Onderwijs en Wetenschappen
Staatsdrukkerij, 's-Gravenhage, 30 december 1970

C.E.H.J. Verhoef, Inperking vrijheid van onderwijs
De maatschappelijke noodzaak tot herziening van artikel 23 van de grondwet
Uitgeverij Aspekt, Soesterberg, 2015, ISBN 978 94 6153 595 5

Artikel 50 Grondwet

Eva Y. van Vugt, De Staten-generaal vertegenwoordigen het geheele Nederlandsche volk
Een onderzoek naar de veranderingen in de betekenis van artikel 50 Grondwet tussen 1814 en 1983
Boom juridisch, Den Haag, 2021, ISBN 978 94 6290 959 5 

Artikel 114 Grondwet

Sibo van Ruller, Genade voor recht. Gratieverlening aan ter dood veroordeelden in Nederland 1806-1870
De Bataafsche Leeuw, Amsterdam, 1987, ISBN 90 6707 162 5

 

 

Uitgelicht

We verwarren meningen met kennis

Emine Ugur citeerde in haar column in Trouw de Turkse filosofe Ioanna Kuçuradi die gesignaleerd had dat we steeds meer meningen met kennis verwarren:
Respect voor alle meningen bestaat niet. Mensen verdienen respect, meningen niet. Meningen zijn er om bediscussieerd te worden. We verwarren meningen met kennis. We verwarren kennis met overtuigingen. Je kunt niet democratisch besluiten of iets een feit is. Democratie is heilig, maar moeten we democratisch besluiten of de wereld plat is of niet? Wat is de volgende stap? Gaan we dan ook democratisch besluiten of mensenrechten het nog wel verdienen om beschermd te worden?
(9.11.2024)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

cover weerbare rechtsstaat

Jorieke Manenschijn, Bastiaan Rijpkema en Steven Bruintjes werken als wetenschappers bij de Universiteit Leiden. In hun boek Weerbare rechtsstaat - De vangrails in de Grondwet laten ze de ‘vangrails’ zien die een grondwet kan bieden om te voorkomen dat de democratische rechtsstaat van de weg raakt.
De auteurs staan niet alleen stil bij onze eigen waarborgen als de grondrechten en het tweekamerstelsel, maar ze laten ook ‘vangrails’ zien die elders bedacht zijn. Het boek gaat ook in op de effectiviteit van de waarborgen. Aan het eind van het boek wordt de Nederlandse Grondwet langs de meetlat van de weerbare rechtsstaat gelegd.(18.02.2025)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Grooter zelfstandigheid

Een extraparlementair kabinet of niet, als er morgen een kabinetscrisis moet worden afgewend, gaan de voormannen van de betrokken partijen in de Tweede Kamer om de tafel zitten en hopen er samen uit te komen. Onze grote negentiende-eeuwse staatsman Johan Rudolf Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien. In zijn Narede hield Thorbecke in 1869 voor de laatste keer een hartstochtelijk pleidooi voor een scheiding van de wetgevende macht, uitvoerende en rechterlijke macht:
Ik wensch hier niet een Ministerie, dat enkel orgaan van een meerderheid der Tweede Kamer zij. Ik verlang grooter zelfstandigheid voor de Kroon en hare Regering.’
(05.02.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog