Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Pro-Gaza demonstratie in Amsterdam

(04.08.14) Ruim 2000 demonstranten deden mee aan een Pro-Gaza demonstratie op het Museumplein in Amsterdam tegen het Israëlische geweld in Gaza. Aan de rand van het plein stonden grafzerken van piepschuim. Toen uit de luidsprekers het geluid van vallende bommen klonk, lieten honderden demonstranten zich op de grond vallen.

De demonstratie in Amsterdam werd extra nauwlettend in de gaten gehouden, omdat enkele dagen eerder een andere Pro-Gaza demonstratie in de Haagse Schilderswijk uit de hand gelopen was door anti-joodse leuzen en de massale aanwezigheid van ISIS-vlaggen.

In dergelijke gevallen is Artikel 9 van de Grondwet actueel. Het erkent het recht op vrijheid van vergadering en betoging. Vooraf mag de overheid bij demonstraties in beginsel dan ook niet ingrijpen. Wel biedt het artikel de mogelijkheid om op te treden als er wanordelijkheden dreigen.
De Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan beloofde vooraf tijdens een persconferentie bij excessen hard te zullen optreden:
Bij de demonstratie zullen we direct en zichtbaar optreden om verdere escalatie te voorkomen. Als het rechtsgevoel van de Joodse gemeenschap bedreigd wordt, kun je niet terughoudend zijn. We zien dat mensen de grenzen opzoeken. Door de oplopende spanningen komt het nu op scherp te staan.
Expliciet verboden waren het dragen van vlaggen van ISIS en Hamas, het dragen van gezichtsbedekkende kleding, het verbranden van vlaggen en het laten horen van beledigende spreekkoren.
Van der Laan zei niet te zullen aarzelen om als het nodig mocht zijn voortijdig een eind aan de demonstratie te maken.

Tijdens de demonstratie was een overmacht aan politie op het plein aanwezig. Incidenten doen zich vrijwel niet voor. ‘Het lijkt erop dat iedereen zijn verantwoordelijkheid heeft genomen’, aldus gemeente, politie en Openbaar Ministerie in een gezamenlijke verklaring.

Uitgelicht

Rechter als schuldige

In februari zette de rechter een streep door een inreisverbod voor drie conservatieve islamitische predikers dat de ministers Faber en Van Weel hadden uitgevaardigd. Minister Faber noemde de uitspraak van de rechter  'een zwarte dag’, Van Weel had het over 'een teleurstellende uitkomst'. De rechter werd in de socials zwaar onder vuur genomen.
Voorzitter Marc Flierstra van de Vereniging voor Rechtspraak hekelde in Trouw van 25 februari 2025 de reactie van beide ministers: ‘Door dit soort uitspraken denken mensen dat het door deze rechter komt dat de haatpredikers Nederland in mochten. De ministers zijn zo medeschuldig aan het creëren van een klimaat waarbij deze rechter als schuldige wordt gezien. Het probleem lag bij het besluit van de ministers. Die hebben hun huiswerk niet goed gedaan. Als je dat nalaat, moet je vervolgens niet verbaasd zijn als een rechter gewoon zijn werk doet en oordeelt: Zo kan het niet.’
De rechter geoordeeld dat de ministers onvoldoende hadden gemotiveerd waarom de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde waren.
(06.04.2025)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

const procesrecht

 Max Vetzo promoveerde onlangs op het constitutioneel procesrecht en introduceerde daarmee een nieuw rechtsgebied binnen het Nederlands recht.
De Nederlandse rechters spelen steeds nadrukkelijker een rol in grote maatschappelijke kwesties als klimaatbeleid en stikstofbeleid. De politiek is op dit moment bezig om het huidige verbod op rechterlijke toetsing van wetten aan de Grondwet af te schaffen en een constitutionele toetsing mogeljk te maken.
Om het constitutioneel procesrecht vorm te kunnen geven onderzocht Vetzo de regels die bepalen of, wanneer en hoe de rechter zich met dergelijke kwesties mag bezig houden.. Vetzo vraagt daarbij zich af of de huidige procedures wel voldoende op die bijzondere constitutionele taakuitoefening zijn afgestemd. (25.04.2025)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Grooter zelfstandigheid

Een extraparlementair kabinet of niet, als er morgen een kabinetscrisis moet worden afgewend, gaan de voormannen van de betrokken partijen in de Tweede Kamer om de tafel zitten en hopen er samen uit te komen. Onze grote negentiende-eeuwse staatsman Johan Rudolf Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien. In zijn Narede hield Thorbecke in 1869 voor de laatste keer een hartstochtelijk pleidooi voor een scheiding van de wetgevende macht, uitvoerende en rechterlijke macht:
Ik wensch hier niet een Ministerie, dat enkel orgaan van een meerderheid der Tweede Kamer zij. Ik verlang grooter zelfstandigheid voor de Kroon en hare Regering.’
(05.02.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog