Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Tweede Kamer stelt fractievorming aan de orde

De afgelopen maanden heeft een werkgroep uit de Tweede Kamer zich over het probleem rond de fractievorming gebogen. Aanleiding was de steeds verdere versnippering in de Kamer: tijdens de huidige zittingsperiode breidde het aantal fracties zich uit van elf naar zestien. Al enige tijd is de Tweede Kamer bezig om naar mogelijkheden zoeken om de gevolgen van afsplitsingen te verkleinen.

De Tweede Kamer begon na de verkiezingen van september 2012 met elf partijen. Door interne ruzies braken sindsdien zeven Kamerleden met hun partij om zelfstandig verder te gaan. Er zijn nu zestien fracties waaronder twee met twee afgesplitste leden: Bontes en Van Klaveren van de PVV en Kuzu en Öztürk van de PvdA.
Bij veel partijen heerst in de Kamer onvrede over de mogelijkheden die Kamerleden nu hebben om zich af te splitsen en zelfstandig verder te gaan of met een andere eenling samen te gaan in een nieuwe fractie.

Grondwettelijke onmogelijkheid
De notitie gaat in op de positie van de Kamerleden op grond van de Grondwet. Volgens de notitie biedt de Grondwet geen ingang om ongewenste fractievorming tegen te gaan. Zo stelt artikel 54 Gw dat de leden van de Tweede Kamer rechtstreeks gekozen worden en dus niet partijen. Volgens de Grondwet heeft een lid van de Tweede Kamer een individueel mandaat en vertegenwoordigt hij geen partij, regio, plaats, bevolkingsgroep of beroepsgroep, maar het gehele Nederlandse volk.
Verder worden de gronden waarop het Kamerlidmaatschap eindigt, elders in de Grondwet met name genoemd en het verlaten van de Kamerfractie of de politieke beweging waartoe men bij het aantreden als Kamerlid hoorde, staat daar niet bij.
In de notitie worden onder andere de mogelijkheden nagegaan om Kamerleden die zich afsplitsen van hun eigen fractie en zelfstandig doorgaan, niet langer de mogelijkheid te bieden om later met andere ‘eenlingen’ een nieuwe fractie te beginnen.
Volgens de notitie moet er een verschil gemaakt worden tussen fractie en groepen. Fracties zijn tijdens de verkiezingen aan de kiezer als zodanig bekend. Alle afscheidingen worden groepen genoemd tenzij de Kamer alsnog ze benoemt tot fractie. Een fractie krijgt meer faciliteiten (financiën, spreektijd) dan een groep.

Naar alle waarschijnlijkheid zal de Tweede Kamer de notitie in juni bespreken.
De volledige tekst van de notitie Fractievorming in de Tweede Kamer

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.
(26.02.2024)

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

trapman cover

De Nijmeegse staatsrecht-deskundige Leon Trapman toetste in zijn dissertatie Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes de manier waarop de Nederlandse verkiezingen zijn geregeld onder andere aan de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook staat hij in zijn bijna 500 pagina’s tellende boek stil bij actuele ontwikkelingen, zoals de voorgenomen herziening van het kiesstelsel en de nieuwe wetgeving rond partijfinanciering.
Trapman benadrukt dat de basis van ons systeem solide is, maar dat we constant bezig moeten blijven om onze verkiezingen vrij en eerlijk te houden. Zo stelt hij voor politieke partijen te verplichten hun interne democratie op orde te hebben.
(14.06.24)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Wij van de Grondwet

Op 2 juli 2024 droeg Hugo de Jonge zijn portefeuille van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over aan Judith Uitermark en die van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan Mona Keijzer.
Bij die gelegenheid hield Wytze van der Woude van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toespraak over het belang van de Grondwet. Van der Woude zei onder andere:
De Grondwet verbindt generaties, moet mee bewegen met de tijd en tegelijkertijd niet met alle winden meewaaien. De Grondwet moet je in je hoofd en in je hart houden. Wij van de Grondwet, adviseren de Grondwet!
Van der Woude is directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
(geciteerd in NRC 02.07.2024)

Bekijk oude afleveringen Knipoog