Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Mag politieagente hoofddoek dragen bij uniform?

Een Rotterdamse politieagente vroeg het College voor de Rechten van de Mens of haar werkgever met het het hoofddoekverbod een verboden onderscheid had gemaakt op grond van godsdienst.

Sarah Izat werkte bij de Rotterdamse politie waar ze zich bezighield met het opnemen van aangiften via een 0900-servicenummer of een videoverbinding. Als moslima wilde ze op haar werk een hoofddoek te dragen. De korpsleiding reageerde erop met een verbod om tijdens het werk een uniform te dragen. Volgens de leiding zou de combinatie van een uniform en een hoofddoek afbreuk doen aan het gezag van politie waarin neutraliteit ook op het gebied van godsdienst een belangrijke rol speelt. Men baseerde zich hierbij op de Gedragscode Lifestyle-neutraliteit uit 2011 die stelde dat zichtbare religieuze uitingen voor geüniformeerd politiepersoneel verboden zijn.

Over het verbod een uniform te mogen dragen diende Sarah zat een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens. Het college kwam onlangs tot de uitspraak dat de Nationale Politie een verboden onderscheid had gemaakt op grond van godsdienst door de agente te verbieden om tegelijkertijd uniform én hoofddoek te dragen.
Wel gaf het college aan dat zijn uitspraak in een duidelijke relatie stond met de specifieke functie van Sarah. Mensen die haar aan de lijn kregen, zagen haar niet en zelfs bij een videoverbinding was er volgens het college slechts in beperkte mate sprake van ‘een mogelijke schijn van niet-neutraliteit of niet-objectiviteit’. Dit had vooral te maken met het administratieve karakter van haar werkzaamheden. Ze nam aangiften op, maar besliste niet wat de politie er verder mee ging doen.
Het politiekorps had volgens het college niet aangetoond dat zo’n verbod echt nodig was. Men had de vrouw destijds immers toegestaan om met een hoofddoek haar werk te doen.

Uitspraken van het College voor de Rechten van de Mens zijn niet bindend. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft naar aanleiding van de uitspraak al laten weten dat niet van plan te zijn de Gedragscode Lifestyle-neutraliteit te veranderen: ‘Ik hecht eraan te benadrukken dat de politie onverminderd neutraal blijft in haar publiekscontacten. De gedragscode stelt dat een politieambtenaar die publiekscontact heeft een neutrale uitstraling dient te hebben.”
Sarah Izat zei naar aanleiding van de uitspraak te hopen op dat er een open dialoog komt over het wijzigen van de gedragscode.

Uitspraak College voor de Rechten van de Mens (20.11.2017)

Uitgelicht

Rechter als schuldige

In februari zette de rechter een streep door een inreisverbod voor drie conservatieve islamitische predikers dat de ministers Faber en Van Weel hadden uitgevaardigd. Minister Faber noemde de uitspraak van de rechter  'een zwarte dag’, Van Weel had het over 'een teleurstellende uitkomst'. De rechter werd in de socials zwaar onder vuur genomen.
Voorzitter Marc Flierstra van de Vereniging voor Rechtspraak hekelde in Trouw van 25 februari 2025 de reactie van beide ministers: ‘Door dit soort uitspraken denken mensen dat het door deze rechter komt dat de haatpredikers Nederland in mochten. De ministers zijn zo medeschuldig aan het creëren van een klimaat waarbij deze rechter als schuldige wordt gezien. Het probleem lag bij het besluit van de ministers. Die hebben hun huiswerk niet goed gedaan. Als je dat nalaat, moet je vervolgens niet verbaasd zijn als een rechter gewoon zijn werk doet en oordeelt: Zo kan het niet.’
De rechter geoordeeld dat de ministers onvoldoende hadden gemotiveerd waarom de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde waren.
(06.04.2025)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

cover weerbare rechtsstaat

Jorieke Manenschijn, Bastiaan Rijpkema en Steven Bruintjes werken als wetenschappers bij de Universiteit Leiden. In hun boek Weerbare rechtsstaat - De vangrails in de Grondwet laten ze de ‘vangrails’ zien die een grondwet kan bieden om te voorkomen dat de democratische rechtsstaat van de weg raakt.
De auteurs staan niet alleen stil bij onze eigen waarborgen als de grondrechten en het tweekamerstelsel, maar ze laten ook ‘vangrails’ zien die elders bedacht zijn. Het boek gaat ook in op de effectiviteit van de waarborgen. Aan het eind van het boek wordt de Nederlandse Grondwet langs de meetlat van de weerbare rechtsstaat gelegd.(18.02.2025)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Grooter zelfstandigheid

Een extraparlementair kabinet of niet, als er morgen een kabinetscrisis moet worden afgewend, gaan de voormannen van de betrokken partijen in de Tweede Kamer om de tafel zitten en hopen er samen uit te komen. Onze grote negentiende-eeuwse staatsman Johan Rudolf Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien. In zijn Narede hield Thorbecke in 1869 voor de laatste keer een hartstochtelijk pleidooi voor een scheiding van de wetgevende macht, uitvoerende en rechterlijke macht:
Ik wensch hier niet een Ministerie, dat enkel orgaan van een meerderheid der Tweede Kamer zij. Ik verlang grooter zelfstandigheid voor de Kroon en hare Regering.’
(05.02.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog