• Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
 

Mevr. Arib pleit voor neutrale voorzitter als 151ste Kamerlid

Om kleine fracties in de gelegenheid te blijven stellen een voorzitter te leveren wil voorzitter Arib het aantal Kamerleden uitbreiden tot 151.

In Elseviers Weekblad zei mevr. Arib hierover:
‘De PvdA heeft nu maar negen vertegenwoordigers in de Kamer en de fractie kan mij moeilijk missen. Bovendien begrijpen veel mensen niet waarom ik - als voorzitter die boven de partijen moet staan - gewoon meedoe met stemmingen.’
Met haar suggestie haalt de Kamervoorzitter een oud voorstel van Agnes Kant weer uit de la. Deze pleitte er in 2003 al voor om de Tweede Kamer uit 151 leden te laten bestaan met een voorzitter die zich onthoudt van het uitbrengen van een stem.

Zo'n voorstel realiseren is overigens een lange weg, omdat er een wijziging van de Grondwet voor nodig is. In art. 51 Gw is namelijk vastgelegd dat de Tweede Kamer 150 leden telt (en de Eerste Kamer 75 leden).
Pas sinds de grondwetswijziging van 1956 telt de Tweede Kamer 150 zetels. Daarvóór waren het sinds 1888 100 zetels. In de Grondwet van 1848 bestond er een verband tussen het aantal zetels en het inwonertal: op 45 duizend inwoners moest er één afgevaardigde zijn. Dit was de tijd dat er in Nederland nog met kiesdistricten werd gewerkt. In 1888 werd gekozen voor een vast aantal zetels.

Uit een vergelijking tussen het aantal parlementsleden en het inwoneraantal van een land blijkt dat Nederland relatief weinig afgevaardigden telt. Dat zijn per Kamerlid ruim 110 duizend inwoners. Ter vergelijking: Estland telt zo'n 20 duizend inwoners per parlementszetel.

 

Uitgelicht

Hoe goed kent u de Grondwet?

In het Nederlands Juristenblad van 2 juni 2023 publiceerde Jelle But het artikel ‘Grondwet begrepen door gewone mensen’. Hij doet onderzoek naar de internalisering van het constitutioneel recht.
In het onderzoek geeft 91 procent van de respondenten aan dat ze de Grondwet belangrijk vinden. Zo’n 74 procent zegt de Grondwet ‘op hoofdlijnen’ te kennen, 7 procent denkt de Grondwet ‘goed’ te kennen en 19 procent antwoordt de Grondwet ‘helemaal niet’ te kennen.
Volgens Jelle But zijn de Nederlanders tamelijk zelfverzekerd over hun kennis van de Grondwet. De vraag of de respondenten wisten over wat voor soort normen en waarden het de Grondwet gaat – zonder de exacte inhoud te kennen - antwoordt 89 procent deze te kennen. Maar liefst 42 procent echter geeft aan nooit een artikel uit de Grondwet te hebben gelezen …
(06.08.2023)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Pas verschenen

demonstratierecht cov1Herman Tjeenk Willink
Het tij tegen

Minister van Staat Herman Tjeenk Willink ziet op tal van plekken in de Nederlandse samenleving de democratie haperen. In het recente verleden heeft hij er al met enige regelmaat over gepubliceerd. Onlangs verscheen een nieuw boek van zijn hand onder de titel Het tij tegen - De democratische rechtsorde als fundament.
NRC schreef erover: ‘In Het tij tegen stroopt de minister van Staat nog één keer de mouwen op om het land de oren te wassen over onze falende liefde voor de democratische rechtsorde.’
In zijn boek noemt Tjeenk Willink de dominantie van het geld als ijkpunt voor beleid en het denken in termen van management als belangrijke oorzaken van het gebrek aan vertrouwen in de politiek en het wegvallen van het draagvlak onder het overheidshandelen. (19.06.2023)

 

Bekijk overzicht pas verschenen boeken

 

 


Knipoog

Sociaal Contract

Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt mag een nieuwe politieke partij zijn, de wortels van het Sociaal Contract zijn eeuwenoud. Rousseau introduceerde het in 1762 in zijn Du contrat social ou principes du droit politique. Hij schreef dat het recht om zijn stem uit te brengen hem de plicht geeft om zich te verdiepen in zaken van algemeen belang, om er bescheiden aan toe te voegen: ‘Hoe gering mijn invloed daarop ook mag zijn’.

De Staatsregeling voor het Bataafsche Volk uit 1798 geldt als de eerste ‘echte’ Nederlandse grondwet en was - uiteraard – geïnspireerd door de ideeën van Rousseau. Meteen al in artikel 2 gaat het over het sociaal contract dat aan de basis ligt van de manier waarop de staat is ingericht:
‘Het Maatschappelijk Verdrag wijzigt, noch beperkt, de natuurlijke regten van den Mensch, dan in zoo verre zulks, ter bereikinge van dat oogmerk, noodzaaklijk is.’
(28.08.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog