Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Openbaar Ministerie pleit voor opheffing briefgeheim pakketjes

Op dit moment duurt het weken voor het Openbaar Ministerie toestemming van de rechter heeft om een verdacht pakketje van Post NL te openen. Dat zou snel moeten veranderen, vindt het OM.

Sinds enige tijd controleren politiehonden Nederlandse postpakketten op de aanwezigheid van drugs. Aanleiding waren klachten uit het buitenland over het op grote schaal per post versturen van drugs vanuit Nederland. In twee jaar tijd zijn tijdens zulke controles meer dan 200 duizend XTC-tabletten, enkele tientallen kilo's MDMA en amfetamine en enkele kilo's cocaïne en heroïne aangetroffen.
Vaak is het lastig om de verzenders van de pakketjes terug te vinden. Voor een deel komt dat omdat het lang duurt voor een pakje geopend mag worden zodat veel sporen, zoals camerabeelden bij de inleverpunten, dan al verdwenen zijn.

De problemen doen zich overigens alleen bij Post NL voor. Dit komt omdat Post NL de enige postbezorger is die gehouden is aan een wettelijk opgelegd briefgeheim. Dit stamt uit de tijd dat de PTT - de voorganger van Post NL - als overheidsbedrijf belast was met de ‘Postdienst' binnen Nederland het monopolie op de postbezorging had. Op deze activiteiten is het briefgeheim van art. 13 Gw van toepassing.
Dit leidt tot de merkwaardige conclusie dat er om de pakjes van Post NL net zo te kunnen behandelen als die van concurrenten UPD en DHL de Grondwet gewijzigd zal moeten worden en dat is in Nederland bepaald geen eenvoudige opdracht.

In Trouw van 22 december 2018 bestrijdt jurist Manon Julicher de noodzaak van een wijziging van de Grondwet, Alleen het wijzigen van art. 16 Postwet en het aanpasen van het Wetboek van strafvordering zouden volstaan om deze kwestie op te lossen.

Rob Zenger van Bits of Freedom zette principiële kanttekeningen bij het feit dat het Openbaar Ministerie het briefgeheim kennelijk wil opheffen omdat de procedure omslachtig is en veel tijd kost:
'Wij kunnen goed begrijpen dat het Openbaar Ministerie processen die onnodig lang duren, efficiënter wil maken en belastinggeld goed wil besteden. Maar waar we het hartgrondig oneens over zijn, is de wijze waarop men dit in de bovenstaande voorbeelden wil bereiken: door het schrappen van noodzakelijke waarborgen die burgers beschermen. Onze vrijheid mag immers best wat kosten.'

 

Uitgelicht

Rechter als schuldige

In februari zette de rechter een streep door een inreisverbod voor drie conservatieve islamitische predikers dat de ministers Faber en Van Weel hadden uitgevaardigd. Minister Faber noemde de uitspraak van de rechter  'een zwarte dag’, Van Weel had het over 'een teleurstellende uitkomst'. De rechter werd in de socials zwaar onder vuur genomen.
Voorzitter Marc Flierstra van de Vereniging voor Rechtspraak hekelde in Trouw van 25 februari 2025 de reactie van beide ministers: ‘Door dit soort uitspraken denken mensen dat het door deze rechter komt dat de haatpredikers Nederland in mochten. De ministers zijn zo medeschuldig aan het creëren van een klimaat waarbij deze rechter als schuldige wordt gezien. Het probleem lag bij het besluit van de ministers. Die hebben hun huiswerk niet goed gedaan. Als je dat nalaat, moet je vervolgens niet verbaasd zijn als een rechter gewoon zijn werk doet en oordeelt: Zo kan het niet.’
De rechter geoordeeld dat de ministers onvoldoende hadden gemotiveerd waarom de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde waren.
(06.04.2025)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

cover weerbare rechtsstaat

Jorieke Manenschijn, Bastiaan Rijpkema en Steven Bruintjes werken als wetenschappers bij de Universiteit Leiden. In hun boek Weerbare rechtsstaat - De vangrails in de Grondwet laten ze de ‘vangrails’ zien die een grondwet kan bieden om te voorkomen dat de democratische rechtsstaat van de weg raakt.
De auteurs staan niet alleen stil bij onze eigen waarborgen als de grondrechten en het tweekamerstelsel, maar ze laten ook ‘vangrails’ zien die elders bedacht zijn. Het boek gaat ook in op de effectiviteit van de waarborgen. Aan het eind van het boek wordt de Nederlandse Grondwet langs de meetlat van de weerbare rechtsstaat gelegd.(18.02.2025)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Grooter zelfstandigheid

Een extraparlementair kabinet of niet, als er morgen een kabinetscrisis moet worden afgewend, gaan de voormannen van de betrokken partijen in de Tweede Kamer om de tafel zitten en hopen er samen uit te komen. Onze grote negentiende-eeuwse staatsman Johan Rudolf Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien. In zijn Narede hield Thorbecke in 1869 voor de laatste keer een hartstochtelijk pleidooi voor een scheiding van de wetgevende macht, uitvoerende en rechterlijke macht:
Ik wensch hier niet een Ministerie, dat enkel orgaan van een meerderheid der Tweede Kamer zij. Ik verlang grooter zelfstandigheid voor de Kroon en hare Regering.’
(05.02.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog