Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Adviescolleges adviseren formerende partijen over opdracht nieuw kabinet

Raad van State, Algemene Rekenkamer en Nationale ombudsman vinden dat het nieuwe kabinet de nadruk moet leggen op het herstel van het vertrouwen in de politiek.

President Thom de Graaf van de Raad van State, president Arno Visser van de Algemene Rekenkamer en Nationale ombudsman Reinier van Zutphen formuleerden de drie kernpunten voor het herstel van vertrouwen die in de formatie aan de orde moeten komen. Hun boodschap begonnen ze aldus:
De overheid heeft vaak onvoldoende oog voor de zorgen, de belangen en de mogelijkheden van mensen. Onzorgvuldige, nodeloos ingewikkelde en soms te strenge wetgeving, gecombineerd met een praktijk van complexe en onduidelijke financiering en mechanische uitvoering tast het vertrouwen van burgers in hun overheid aan.

  • De scheiding tussen beleid en uitvoering zorgt voor veel problemen. Regering en parlement moeten zich bij het maken van wetten realiseren welke concrete gevolgen deze hebben voor de mensen. Wetgeving blijkt vaak nodeloos ingewikkeld. Dit is vaak het gevolg van complexe compromispolitiek.
  • Wanneer wetten in de praktijk tot ongewenste gevolgen leiden, wordt vaak gepleit voor meer maatwerk. Als het fundament echter niet deugt, is zorgen voor maatwerk dweilen met de kraan open. In plaats van maatwerk zou de menselijke maat leidend moeten zijn.
  • Vertrouwen is het bindmiddel in een democratische rechtsstaat. De overheid kan alleen slagvaardig optreden als haar optreden wordt gedragen door de burgers. Het vertrouwen van de burgers heeft de afgelopen jaren affaires een geduchte knauw opgelopen. Vertrouwen geven hangt ook samen met vertrouwen krijgen. Te vaak heeft het daaraan ontbroken en keek de overheid met argwaan naar haar burgers.

‘Waar het vertrouwen rafelt, rafelt ook de rechtsstaat’, aldus Thom de Graaf, Arno Visser en Reinier van Zutphen aan het eind van het document.

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

trapman cover

De Nijmeegse staatsrecht-deskundige Leon Trapman toetste in zijn dissertatie Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes de manier waarop de Nederlandse verkiezingen zijn geregeld onder andere aan de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook staat hij in zijn bijna 500 pagina’s tellende boek stil bij actuele ontwikkelingen, zoals de voorgenomen herziening van het kiesstelsel en de nieuwe wetgeving rond partijfinanciering.
Trapman benadrukt dat de basis van ons systeem solide is, maar dat we constant bezig moeten blijven om onze verkiezingen vrij en eerlijk te houden. Zo stelt hij voor politieke partijen te verplichten hun interne democratie op orde te hebben.
(14.06.24)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Wij van de Grondwet

Op 2 juli 2024 droeg Hugo de Jonge zijn portefeuille van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over aan Judith Uitermark en die van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan Mona Keijzer.
Bij die gelegenheid hield Wytze van der Woude van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toespraak over het belang van de Grondwet. Van der Woude zei onder andere:
De Grondwet verbindt generaties, moet mee bewegen met de tijd en tegelijkertijd niet met alle winden meewaaien. De Grondwet moet je in je hoofd en in je hart houden. Wij van de Grondwet, adviseren de Grondwet!
Van der Woude is directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
(geciteerd in NRC 02.07.2024)

Bekijk oude afleveringen Knipoog