• Website over de 23 grondrechten in de Nederlandse Grondwet
 

Eerste Kamer akkoord met vijf Grondwetswijzigingen

Op 5 juli 2022 is de Eerste Kamer in tweede lezing akkoord gegaan met vijf grondwetswijzigingen. Sinds de herziening in 1983 zijn zoveel wijzigingen niet voorgekomen.

Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse zaken noemde het in een interview met NRC Handelsblad van 11 juli 2022 een ‘bijzonder en mooi parlementair moment’. Enkele van de wijzingen komen nog voort uit de adviezen die de Staatscommissie-Thomassen in 2010 uitbracht.
Minister Bruins Slot refereerde aan Johan Remkes die in 2018 voorzitter was van de Staatscommissie Parlementair stelsel: Johan Remkes zei ooit dat het makkelijker is de wet van de zwaartekracht te veranderen dan de Grondwet. Een grondwet moet je dus ook onderhouden, vernieuwen en verbeteren.

  • vóór art. 1 Gw een preambule toevoegen die aangeeft dat de Grondwet de grondrechten en de democratische rechtstaat waarborgt
  • een modernisering van art. 13 Gw om het brief- en telegraafgeheim uit te breiden naar alle communicatiemiddelen om te zorgen voor een techniekonafhankelijke bescherming.
  • expliciet  in art. 17 Gw het recht opnemen op een eerlijk proces voor een onafhankelijke en onpartijdige rechter
  • een wijziging van art. 55 Gw om Nederlanders die in het buitenland wonen, door middel van een kiescollege invloed te geven op de verkiezing van de Eerste Kamer
  • een aanpassing van de procedure van grondwetsherzieningen in art. 137 Gw om ervoor te zorgen dat de Tweede Kamer die wordt gekozen na de afronding van een eerste lezing van een grondwetswijziging, in tweede lezing een besluit moet nemen

In het NRC-interview zei minister Bruins Slot dat ze persoonlijk het recht op een eerlijk proces in een nieuwe grondwetsartikel het meest opvallend vindt omdat het een bredere werking heeft dan het recht op een eerlijk proces in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens:
Dat recht beperkte zich tot procederen in het strafrecht en het civiele recht. Een groot deel van het ambtenarenrecht en het vreemdelingenrecht vielen daar nog niet onder, maar nu dus wel.

Bij deze laatste serievoorstellen ging het in totaal om zeven grondwetswijzigingen. Inmiddels is het artikel afgevallen dat een bindend correctief referendum mogelijk wilde maken. Het voorstel heeft in de Tweede Kamer in tweede lezing geen 2/3 meerderheid gehaald. Het voorstel om de tekst van art. 1 Gw aan te passen ligt nog bij de Tweede Kamer.

Nieuwsarchief

Uitgelicht

 

 Mag je een partij verbieden?

De volksvertegenwoordiging staat in principe open voor alle leden van het volk, mits ze voldoende stemmen halen. Welke overtuigingen ze koesteren doet er niet toe. Al leggen ze wel een eed (of belofte) af op de Grondwet, dat schept toch enige verplichting, zou je zeggen. Temeer omdat daar sinds kort, afgelopen augustus, de volgende bepaling aan is toegevoegd: 'De Grondwet waarborgt de grondrechten en de democratische rechtsstaat.

Aldus Stevo Akkerman in Trouw van 18 november 2022. Er gaan steeds meer stemmen op om Forum voor Democratie te verbieden. Hebben we dat punt bereikt toen Forum-Kamerlid Guido van Meijeren bedacht dat je met een volksopstand de regering kon verdrijven? Zou Forum dezelfde weg opgaan als de Centrumpartij '86? Die werd in 1998 door de rechter verboden onder verwijzing naar art. 8 Gw.

Stevo Akkerman aarzelt. Sinds 2018 vraagt de Tweede Kamer om een Partijwet waarin expliciet vastligt wat je als partij moet hebben gedaan om verboden te worden. Die wet afwachten of nu ingrijpen? Akkerman breekt zich er nog steeds het hoofd over.
(21.11.2022)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Pas verschenen

boeken

 

 

 

Berend Roorda, Jan Brouwer en Jon Schilder e.a.
Recente demonstratie- en vergaderingsrechtelijke vraagstukken

Aanleiding voor het maken van dit boek is een evaluatie van de Wet openbare manifestaties tegen de achtergrond vande vraag: voldoet de wet opgewassen aan de eisen van deze tijd? De auteurs behandelen tal van actuele vraagstukken, zoals de boerenprotesten, protestacties bij abortusklinieken, eenmansprotesten en demonstraties tegen bestemmingsplannen. Ook staan ze stil bij thema’s als de strafbaarheid van het gedrag van demonstranten en een mogelijk verbod op gezichtsbedekking bij manifestaties. Dankzij de brede opzet van het boek komen tal van facetten van demonstraties, die de afgelopen tijd in het nieuws zijn, in het boek aan bod inclusief alle jurisprudentie.
(01.02.2023)

  demonstratierecht 200

 

Kijk hier voor meer nieuwe publicaties

 

 

Knipoog

EEN
EERSTE
VEREISCHTE

 

Mr. Dirk Fock zat namens de Liberale Unie in de Tweede Kamer en was Kamervoorzitter tussen 1917 en 1920. Hij was voorzitter in een bijzondere tijd. Pieter Jelles Troelstra verklaarde op 12 november 1918 in de Tweede Kamer dat de socialisten zich verplicht voelden om de staatsmacht te grijpen.

Dirk Fock zei dat je als voorzitter van het parlement meer tot je beschikking had dan alleen het reglement van orde:
Een eerste vereischte van een voorzitter is dat hij zich nooit boos maakt en altijd zijn humeur behoudt. Een feit is dat men met een grap zelfs de woeligste Kamer tot bedaren kan brengen.

Citaat uit Gerry van der List, Boven de partijen, pag. 164 (18.11.22)

 

Bekijk oude afleveringen Knipoog