• Website over de 23 grondrechten in de Nederlandse Grondwet
 

Mag de overheid omgekeerde vlaggen verwijderen?

De provincie Friesland wil de omgekeerde vlaggen van het boerenprotest langs de openbare wegen laten weghalen. Hoe zit het met de juridische onderbouwing van zo’n ingreep?

Eind augustus vertelt de Friese gedeputeerde Avine Fokkens aan Omrop Fryslân dat de provincie van plan is de omgekeerde vlaggen langs de openbare wegen weg te halen. Ze geeft als argument voor dat je eigenlijk helemaal geen vlaggen aan provinciale eigendommen mag bevestigen. Wel voegt ze eraan toe: ‘Op zijn eigen land of in de voortuin mag een boer doen wat hij wil.’ Volgens gedeputeerde Fokkens hebben de boeren inmiddels ruimschoots de gelegenheid gehad om te protesteren.

De hoogleraren Jan Brouwer en Jon Schilder reageren kort daarna in een blog op de site van het Centrum voor Openbare Orde en Veiligheid op de juridische onderbouwing van zo’n ingreep. Noch in het Wetboek van Strafrecht noch in de provinciale verordeningen van Friesland is een basis te vinden om het ophangen van omgekeerde vlaggen aan provinciale eigendommen als strafbaar gedrag te bestempelen.
Verder constateren Brouwer en Schilder dat er in veel gemeentelijke verordeningen weliswaar een bepaling staat die het verbiedt om zonder vergunning voorwerpen langs de openbare weg te plaatsen, maar dat er altijd een uitzondering wordt gemaakt voor spandoeken en dergelijke waarop gedachten of gevoelens worden geopenbaard. Ze stellen dan ook vast:
‘De provincie kan als eigenaar van de grond in beginsel de vlaggen van haar grondgebied doen verwijderen. Maar anders dan de boeren is de overheid ook in haar hoedanigheid van eigenaar volledig gebonden aan de grondrechten. Zij mag bijvoorbeeld niet bepalen welke vorm van meningsuiting wel of niet is toegelaten. Een dergelijke vorm van verboden censuur lijkt nu wel plaats te vinden omdat de gedeputeerde uitdrukkelijk zegt dat de vlaggen weg moeten omdat anderen zich gekwetst voelen.’

Brouwer en Schilder wijzen op de jurisprudentie over het art. 10 over vrijheid van meningsuiting in het Europees Verdrag voor de bescherming van de Rechten van de Mens. De uitspraak zegt dat het artikel zelfs uitingen beschermt die beledigen, choqueren en onrust zaaien. ‘Such are the demands of pluralism, tolerance and broadmindedness without which there is no democratic society’, citeren Brouwer en Schilder uit de jurisprudentie. Ze schrijven daarover in hun blog: ‘De provocaties van de boeren door middel van het ophangen van een omgekeerde vlag blijven ver binnen die gestelde grenzen.’

Nieuwsarchief

Uitgelicht

 

 Mag je een partij verbieden?

De volksvertegenwoordiging staat in principe open voor alle leden van het volk, mits ze voldoende stemmen halen. Welke overtuigingen ze koesteren doet er niet toe. Al leggen ze wel een eed (of belofte) af op de Grondwet, dat schept toch enige verplichting, zou je zeggen. Temeer omdat daar sinds kort, afgelopen augustus, de volgende bepaling aan is toegevoegd: 'De Grondwet waarborgt de grondrechten en de democratische rechtsstaat.

Aldus Stevo Akkerman in Trouw van 18 november 2022. Er gaan steeds meer stemmen op om Forum voor Democratie te verbieden. Hebben we dat punt bereikt toen Forum-Kamerlid Guido van Meijeren bedacht dat je met een volksopstand de regering kon verdrijven? Zou Forum dezelfde weg opgaan als de Centrumpartij '86? Die werd in 1998 door de rechter verboden onder verwijzing naar art. 8 Gw.

Stevo Akkerman aarzelt. Sinds 2018 vraagt de Tweede Kamer om een Partijwet waarin expliciet vastligt wat je als partij moet hebben gedaan om verboden te worden. Die wet afwachten of nu ingrijpen? Akkerman breekt zich er nog steeds het hoofd over.
(21.11.2022)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Pas verschenen

boeken

 

 

 

Berend Roorda, Jan Brouwer en Jon Schilder e.a.
Recente demonstratie- en vergaderingsrechtelijke vraagstukken

Aanleiding voor het maken van dit boek is een evaluatie van de Wet openbare manifestaties tegen de achtergrond vande vraag: voldoet de wet opgewassen aan de eisen van deze tijd? De auteurs behandelen tal van actuele vraagstukken, zoals de boerenprotesten, protestacties bij abortusklinieken, eenmansprotesten en demonstraties tegen bestemmingsplannen. Ook staan ze stil bij thema’s als de strafbaarheid van het gedrag van demonstranten en een mogelijk verbod op gezichtsbedekking bij manifestaties. Dankzij de brede opzet van het boek komen tal van facetten van demonstraties, die de afgelopen tijd in het nieuws zijn, in het boek aan bod inclusief alle jurisprudentie.
(01.02.2023)

  demonstratierecht 200

 

Kijk hier voor meer nieuwe publicaties

 

 

Knipoog

EEN
EERSTE
VEREISCHTE

 

Mr. Dirk Fock zat namens de Liberale Unie in de Tweede Kamer en was Kamervoorzitter tussen 1917 en 1920. Hij was voorzitter in een bijzondere tijd. Pieter Jelles Troelstra verklaarde op 12 november 1918 in de Tweede Kamer dat de socialisten zich verplicht voelden om de staatsmacht te grijpen.

Dirk Fock zei dat je als voorzitter van het parlement meer tot je beschikking had dan alleen het reglement van orde:
Een eerste vereischte van een voorzitter is dat hij zich nooit boos maakt en altijd zijn humeur behoudt. Een feit is dat men met een grap zelfs de woeligste Kamer tot bedaren kan brengen.

Citaat uit Gerry van der List, Boven de partijen, pag. 164 (18.11.22)

 

Bekijk oude afleveringen Knipoog