Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Raad van State pleit voor slagvaardige overheid

De Raad van State vindt dat de overheid burgers beter moet uitleggen wat ze niet voor hen kan betekenen.

De Raad van State deed deze uitspraak in haar Jaarslag 2022. Folkert Jensma schreef op 21 april 2023 in de NRC dat het jaarverslag dit jaar lijkt te zijn opgesteld door ‘een klokkenluider die de academische toon van vorige vice-presidenten definitief heeft laten varen’.

Jensma refereert aan het interview in het jaarverslag waarin vice-president van de Raad van State Thom de Graaf onder andere het volgende zegt:
We zien dat uitvoeringsorganisaties soms behoorlijke moeite hebben hun diensten te leveren op het niveau dat nodig is. Bovendien komt de politiek niet altijd tot heldere en krachtige besluitvorming, ook door de enorme fragmentarisering. Overheidsbeslissingen komen terecht in heel complexe wetgeving. Voor burgers is dat steeds moeilijker te volgen en voor uitvoeringsorganisaties en gemeenten is dat steeds moeilijker uit te voeren. Ook zie je bij diverse dossiers, zoals stikstof, asiel en jeugdzorg dat de verantwoordelijkheden over meerdere overheden zijn verdeeld en dat de samenwerking schuurt. Tel daarbij op de schaarste aan menskracht en dan wordt duidelijk dat de overheid regelmatig onderpresteert.

Traditiegetrouw geeft de Raad van State in zijn jaarverslag een analyse van een actueel probleem waar de raad in zijn rol als belangrijkste adviseur van de regering tegenaan loopt. De beschouwing kreeg als titel ‘Een slagvaardige overheid’.
Er gaat meer mis in het overheidsbeleid dan wenselijk is, stelt de Raad van State vast. De raad zoomt in op diensten van de overheid die niet meer als vanzelf blijken te kunnen worden geleverd en geeft voorbeelden in de leefomgeving, de jeugdzorg, het asielbeleid, de toeslagen en de rechtspraak.

Volgens de analyse van de Raad van State zijn er vijf ‘rode draden’ die de slagvaardigheid van de overheid beïnvloeden:

  • de complexiteit van regelgeving
  • problemen in de uitvoering die mede veroorzaakt worden door tekorten in menskracht
  • de toegenomen behoefte aan maatwerk
  • onvoldoende duidelijke keuzes en prioriteitstelling
  • de moeizame interactie tussen overheden

De beschouwing eindigt met enkele ‘richtingwijzers’ voor een slagvaardig overheidsbeleid:

  • Reduceer verwachtingen.
  • Bewaak samenhang in beleid, wetgeving en uitvoering.
  • Richt wetgeving zo eenvoudig mogelijk in.
  • Stem nationale opgaven en decentrale slagkracht beter op elkaar af.

 

 

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.
(26.02.2024)

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

trapman cover

De Nijmeegse staatsrecht-deskundige Leon Trapman toetste in zijn dissertatie Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes de manier waarop de Nederlandse verkiezingen zijn geregeld onder andere aan de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook staat hij in zijn bijna 500 pagina’s tellende boek stil bij actuele ontwikkelingen, zoals de voorgenomen herziening van het kiesstelsel en de nieuwe wetgeving rond partijfinanciering.
Trapman benadrukt dat de basis van ons systeem solide is, maar dat we constant bezig moeten blijven om onze verkiezingen vrij en eerlijk te houden. Zo stelt hij voor politieke partijen te verplichten hun interne democratie op orde te hebben.
(14.06.24)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Wij van de Grondwet

Op 2 juli 2024 droeg Hugo de Jonge zijn portefeuille van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over aan Judith Uitermark en die van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan Mona Keijzer.
Bij die gelegenheid hield Wytze van der Woude van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toespraak over het belang van de Grondwet. Van der Woude zei onder andere:
De Grondwet verbindt generaties, moet mee bewegen met de tijd en tegelijkertijd niet met alle winden meewaaien. De Grondwet moet je in je hoofd en in je hart houden. Wij van de Grondwet, adviseren de Grondwet!
Van der Woude is directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
(geciteerd in NRC 02.07.2024)

Bekijk oude afleveringen Knipoog