Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Staatscommissie rechtsstaat wil werking rechtsstaat verbeteren

De Staatscommissie rechtsstaat komt in haar eindrapport tot de conclusie dat de belofte van de rechtsstaat voor een aanzienlijke groep burgers niet wordt ingelost.

Naar aanleiding van een motie van Chris van Dam (CDA) en Pieter Omtzigt (NSC) heeft het kabinet in november 2022 besloten de Staatscommissie rechtsstaat in het leven te roepen. Voorzitter werd hoogleraar staatsrecht Henk Kummeling.
Aanleiding voor de Kamermotie was het rapport Ongekend Onrecht over de Toeslagenaffaire waaruit bleek dat de Belastingdienst mensen jarenlang ten onrechte als fraudeurs had behandeld. De Staatscommissie kreeg de opdracht om in de breedte het functioneren van de rechtsstaat te analyseren en met voorstellen te komen om de werking ervan te verbeteren.

Na anderhalf jaar onderzoek presenteerde de Staatscommissie rechtsstaat op 10 juni 2024 haar eindrapport. De titel De gebroken belofte van de rechtsstaat illustreert dat de commissie keihard in haar oordeel was:
De belofte van de rechtsstaat wordt voor een aanzienlijke groep burgers niet ingelost. Dit is het gevolg van politieke besluitvorming of het uitblijven ervan. Te vaak is de rechtsstaat niet leidend in het handelen van politici, bestuurders en medewerkers van de overheid. De overheid is te ingewikkeld geworden en de rechtsbescherming schiet tekort. Het is aan het parlement en de regering om tempo te maken met het repareren van de rechtsstaat.

De Staatscommissie rechtsstaat noemt het dringend noodzakelijk dat kabinet en parlement de belofte van de rechtsstaat inlossen. Volgens de commissie moet er een miljoeneninvestering komen om het contact van burgers met de overheid te herstellen en een betere toegang van burgers tot het recht te realiseren.

Belangrijke verbetervoorstellen

  • actief uitdragen principes rechtsstaat door overheid
  • versterken rechtsstatelijk kompas binnen overheid
  • oprichten Planbureau voor de Rechtsstaat
  • uitvoeringsorganisaties krijgen mogelijkheid rode kaart te trekken
  • versterken recht burgersop begrijpelijke communicatie en adequate informatie
  • afschaffen toetsingsverbod van wetgeving aan de Grondwet
  • langdurige prioriteit bij overheid voor vereenvoudiging regelingen bestaanszekerheid
  • beter wettelijk regelen grondslag gegevensdeling tussen overheidsorganisaties
  • fors investeren in verbetering rechtsbescherming
  • verbeteren bestuurlijke besluitvorming en procedure bezwaarschriften
  • mogelijk maken toetsing door bestuursrechter aan rechtsbeginselen

 

 

Uitgelicht

Rechter als schuldige

In februari zette de rechter een streep door een inreisverbod voor drie conservatieve islamitische predikers dat de ministers Faber en Van Weel hadden uitgevaardigd. Minister Faber noemde de uitspraak van de rechter  'een zwarte dag’, Van Weel had het over 'een teleurstellende uitkomst'. De rechter werd in de socials zwaar onder vuur genomen.
Voorzitter Marc Flierstra van de Vereniging voor Rechtspraak hekelde in Trouw van 25 februari 2025 de reactie van beide ministers: ‘Door dit soort uitspraken denken mensen dat het door deze rechter komt dat de haatpredikers Nederland in mochten. De ministers zijn zo medeschuldig aan het creëren van een klimaat waarbij deze rechter als schuldige wordt gezien. Het probleem lag bij het besluit van de ministers. Die hebben hun huiswerk niet goed gedaan. Als je dat nalaat, moet je vervolgens niet verbaasd zijn als een rechter gewoon zijn werk doet en oordeelt: Zo kan het niet.’
De rechter geoordeeld dat de ministers onvoldoende hadden gemotiveerd waarom de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde waren.
(06.04.2025)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

haas cover

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hein de Haas

Hoe migratie echt werkt

In Nederland wordt al jaren binnen en buiten de politiek fel gedebatteerd over migratie. Het gaat daarbij niet alleen over de gevolgen voor de Nederlandse samenleving van de komst van vluchtelingen en asielzoekers, maar ook over de noodzaak van de komst van arbeidsmigranten voor de Nederlandse economie en innovatie.
Hoogleraar sociologie Hein de Haas houdt zich al zo’n dertig jaar met migratie bezig en ging zich steeds meer ergeren aan het gebrek aan kennis dat in de discussies geëtaleerd werd. Dus schreef De Haas het boek Hoe migratie echt werkt waarin hij – in de woorden van de uitgever - '22 hardnekkige linkse én rechtse migratiemythen ontzenuwt' door de wetenschappelijke informatie hierover op een rijtje te zetten. Het boek is inmiddels bijna twee jaar geleden verschenen, maar is nog steeds een nuttige informatiebron! (14.08.2025)

ISBN 9789000386857, Spectrum, Amsterdam, 2023

Lees meer over nieuwe boeken!

 

Knipoog

Bestrijd elk feit

Wie volgt wat er in de wereld gebeurt, denk eens aan de woorden van het luipaard Firapeel - Advocaat van Staat in de Vos Reinaarde - als hij koning Nobel een welgemeend advies geeft hoe deze zich als machthebber het beste kan gedragen:

'Geef nimmer toe dat U verkeerd zat.
Om 't even wat, wanneer of hoe:
U geeft Uw ongelijk nóóit toe.
Integendeel. Bestrijd elk feit
Dat een vergissing suggereert.
Val aan, verdraai, ontken, ga wild
Tekeer en accepteer geen jota
Van wat Uw kijk zou corrigeren ...
Volhard totdat zo'n feit kapseist
En wijkt voor Uw realiteit
- Zij is de basis van Uw macht.
Uw ware soevereiniteit.'

Citaat uit ReinAard (2025) waarin Tom Lanoye de Vos Reinaarde heeft 'hertaald' in een hedendaagse schelmenroman. (10.08.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog