Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Geloof pastafari's geen godsdienst

De Raad van State heeft bepaald dat aanhangers van het zogeheten Pastafari-geloof geen pasfoto mogen inleveren met een vergiet op hun hoofd hetgeen in hun ogen een religieuze uiting is.

De zaak was aangespannen door Mienke de Wilde uit Nijmegen. De vrouw noemt zich een pastafari, oftewel een aanhangster van de Kerk van het Vliegende Spaghettimonster. Toen de vrouw twee jaar geleden een identiteitskaart en een rijbewijs aanvroeg, werden haar pasfoto's geweigerd door de gemeente, omdat zij een vergiet droeg. Volgens haar is het vergiet een heilig symbool binnen het pastafarisme. De burgemeester van Nijmegen weigerde de gevraagde documenten te verstrekken, omdat het hoofd van de vrouw op de pasfoto's bedekt is. Daarmee voldoen de foto's niet aan de wettelijke criteria die daarvoor gelden.
De vrouw ging in beroep tegen de weigering van de gemeente. Ze beriep zich daarbij op de grondwettelijke vrijheid van godsdienst. Aanhangers van andere godsdiensten mochten immers wel met bedekt hoofd op een officiële pasfoto staan.

Uiteindelijk kwam de zaak voor bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze stelde vast dat het in afwijking van de algemene regel mogelijk is een officieel document aan te vragen met een pasfoto waarop het hoofd bedekt is, als de aanvrager heeft aangetoond dat godsdienstige redenen zich verzetten tegen het onbedekt laten van het hoofd. Maar is het pastafarisme wel een godsdienst?

In zijn uitspraak oordeelde de Raad van State dat daarvan in deze zaak geen sprake is. Het satirische element van het pastafarisme overheerst zodanig dat deze stroming niet voldoet aan de criteria van 'overtuigingskracht, ernst, samenhang en belang'. Het zijn deze criteria die volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens maken dat 'een samenstel van bepaalde opvattingen' tot een godsdienst kan worden aangemerkt. In het bijzonder ontbreekt het volgens de Raad van State in het pastafarisme aan de vereiste ernst en samenhang en daarom kan deze stroming naar de huidige stand van zaken niet als godsdienst worden aangemerkt.
Overigens voegde de Raad van State eraan toe dat men het grote belang inzag om in vrijheid satirische kritiek op godsdienstige dogma's en instituties te uiten. Daarmee is die kritiek nog niet aan te merken als een gedachtegoed dat door de vrijheid van godsdienst wordt beschermd.

Volledige tekst uitspraak Raad van State 15.08.2018

 

EERDERE BERICHTEN OVER PASTAFARI

 

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

trapman cover

De Nijmeegse staatsrecht-deskundige Leon Trapman toetste in zijn dissertatie Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes de manier waarop de Nederlandse verkiezingen zijn geregeld onder andere aan de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook staat hij in zijn bijna 500 pagina’s tellende boek stil bij actuele ontwikkelingen, zoals de voorgenomen herziening van het kiesstelsel en de nieuwe wetgeving rond partijfinanciering.
Trapman benadrukt dat de basis van ons systeem solide is, maar dat we constant bezig moeten blijven om onze verkiezingen vrij en eerlijk te houden. Zo stelt hij voor politieke partijen te verplichten hun interne democratie op orde te hebben.
(14.06.24)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Wij van de Grondwet

Op 2 juli 2024 droeg Hugo de Jonge zijn portefeuille van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over aan Judith Uitermark en die van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan Mona Keijzer.
Bij die gelegenheid hield Wytze van der Woude van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toespraak over het belang van de Grondwet. Van der Woude zei onder andere:
De Grondwet verbindt generaties, moet mee bewegen met de tijd en tegelijkertijd niet met alle winden meewaaien. De Grondwet moet je in je hoofd en in je hart houden. Wij van de Grondwet, adviseren de Grondwet!
Van der Woude is directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
(geciteerd in NRC 02.07.2024)

Bekijk oude afleveringen Knipoog