Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Eindrapport Staatscommissie Parlementair stelsel verschenen

Na bijna twee jaar werken heeft de Staatscommissie Parlementair stelsel haar eindrapport Lage Drempels, hoge dijken aangeboden aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken.

Belangrijkste conclusie van de commissie onder leiding van de Noord-Hollandse commissaris van de Koning Johan Remkes is dat er aanpassingen nodig zijn om de Nederlandse democratie voorbereid te laten zijn op de toekomst.

Minister Ollongren gaat met het rapport naar het kabinet om te bespreken wat er met de voorstellen van de commissie gaat gebeuren. Als ze daar een besluit over genomen hebben, schrijft de minister daarover een brief aan de Tweede Kamer. De minister beloofde bij de presentatie dat de kabinetsreactie dit voorjaar te verwachten is.

OVERZICHT BELANGRIJKSTE AANBEVELINGEN

Voorstellen versterken democratie

  • De commissie wil de kiezers bij de Tweede Kamerverkiezingen de mogelijkheid geven om óf op de hele lijst van een partij te stemmen óf op één persoon van die partij. Zo zal de band tussen kiezers en gekozenen versterkt kunnen worden, denkt de commissie.
  • Na de verkiezingen wijst op dit moment de Tweede Kamer een formateur aan om een nieuw kabinet te gaan vormen. De commissie vindt dat de kiezers op de dag van de Tweede Kamerverkiezingen ook zélf de formateur van het nieuwe kabinet moeten kunnen kiezen. Kandidaat-formateurs kunnen vóór de verkiezingen duidelijk maken met welke partijen zij samen in een kabinet willen gaan zitten.
  • De commissie pleit voor de invoering van het correctief bindend referendum om de Nederlanders de mogelijkheid te geven zelf iets over sommige wetten te kunnen zeggen. Correctief betekent dat de kiezers een wet kunnen tegenhouden die al door de Tweede en de Eerste Kamer is aangenomen. Om dit te bereiken moet een meerderheid bestaande uit meer dan eenderde van de kiesgerechtigden tegen de wet stemmen.

Voorstellen versterken democratische rechtsstaat

  • De commissie pleit voor het instellen van een Constitutioneel Hof dat wetten aan de klassieke grondrechten uit de Grondwet mag toetsen. Zo zullen burgers beter beschermd kunnen worden tegen wetten die mogelijk inbreuk maken op hun grondwettelijke rechten.
  • De commissie wil de kennis en vaardigheden van de burgers over democratie versterken, bijvoorbeeld door op school verplicht aandacht te besteden aan democratie en rechtsstaat. De staatscommissie stelt ook voor om voortaan op 5 mei de Nationale Dag van de Vrijheid te vieren.
  • Politieke partijen moeten zich in hun verkiezingscampagnes aan strengere regels houden. Zodat moet het de ontvanger onmiddellijk duidelijk zijn wie de afzender is van politieke advertenties en wie ervoor heeft betaald. Ook moet er een limiet komen aan giften aan politieke partijen.
  • De commissie vindt dat het in het uiterste geval mogelijk moet zijn partijen te verbieden. Bijvoorbeeld als de partij oproept tot geweld of discriminatie. Voor zo’n verbod moeten er duidelijke regels komen. De commissie wil deze opnemen regels in een nieuwe Wet voor de politieke partijen.

Voorstellen versterking parlement

  • De commissie adviseert dat de Tweede Kamer vaker zelf onderzoek in de samenleving moet gaan doen en dat zij daarbij extra ondersteuning moet krijgen.
  • Als het aan de commissie ligt, krijgt de Eerste Kamer het zogeheten terugzendrecht. Als de Tweede Kamer een wetsvoorstel aanneemt, gaat het naar de Eerste Kamer. Stel dat de Eerste Kamer problemen in het voorstel ziet, dat heeft deze op dit moment slechts twee mogelijkheden: óf de wet helemaal wegstemmen óf wetsvoorstel ondanks de problemen toch maar goedkeuren. Het terugzendrecht geeft de Eerste Kamer een extra mogelijkheid: namelijk de wet verbeteren en terugsturen naar de Tweede Kamer die vervolgens beslist men deze aanpassingen accepteert.

Volledige tekst eindrapport 'Lage Drempels, hoge dijken' Staatscommissie Parlementair stelsel

 

EERDERE BERICHTGEVING STAATSCOMMISSIE

Uitgelicht

Rechter als schuldige

In februari zette de rechter een streep door een inreisverbod voor drie conservatieve islamitische predikers dat de ministers Faber en Van Weel hadden uitgevaardigd. Minister Faber noemde de uitspraak van de rechter  'een zwarte dag’, Van Weel had het over 'een teleurstellende uitkomst'. De rechter werd in de socials zwaar onder vuur genomen.
Voorzitter Marc Flierstra van de Vereniging voor Rechtspraak hekelde in Trouw van 25 februari 2025 de reactie van beide ministers: ‘Door dit soort uitspraken denken mensen dat het door deze rechter komt dat de haatpredikers Nederland in mochten. De ministers zijn zo medeschuldig aan het creëren van een klimaat waarbij deze rechter als schuldige wordt gezien. Het probleem lag bij het besluit van de ministers. Die hebben hun huiswerk niet goed gedaan. Als je dat nalaat, moet je vervolgens niet verbaasd zijn als een rechter gewoon zijn werk doet en oordeelt: Zo kan het niet.’
De rechter geoordeeld dat de ministers onvoldoende hadden gemotiveerd waarom de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde waren.
(06.04.2025)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

haas cover

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hein de Haas

Hoe migratie echt werkt

In Nederland wordt al jaren binnen en buiten de politiek fel gedebatteerd over migratie. Het gaat daarbij niet alleen over de gevolgen voor de Nederlandse samenleving van de komst van vluchtelingen en asielzoekers, maar ook over de noodzaak van de komst van arbeidsmigranten voor de Nederlandse economie en innovatie.
Hoogleraar sociologie Hein de Haas houdt zich al zo’n dertig jaar met migratie bezig en ging zich steeds meer ergeren aan het gebrek aan kennis dat in de discussies geëtaleerd werd. Dus schreef De Haas het boek Hoe migratie echt werkt waarin hij – in de woorden van de uitgever - '22 hardnekkige linkse én rechtse migratiemythen ontzenuwt' door de wetenschappelijke informatie hierover op een rijtje te zetten. Het boek is inmiddels bijna twee jaar geleden verschenen, maar is nog steeds een nuttige informatiebron! (14.08.2025)

ISBN 9789000386857, Spectrum, Amsterdam, 2023

Lees meer over nieuwe boeken!

 

Knipoog

Bestrijd elk feit

Wie volgt wat er in de wereld gebeurt, denk eens aan de woorden van het luipaard Firapeel - Advocaat van Staat in de Vos Reinaarde - als hij koning Nobel een welgemeend advies geeft hoe deze zich als machthebber het beste kan gedragen:

'Geef nimmer toe dat U verkeerd zat.
Om 't even wat, wanneer of hoe:
U geeft Uw ongelijk nóóit toe.
Integendeel. Bestrijd elk feit
Dat een vergissing suggereert.
Val aan, verdraai, ontken, ga wild
Tekeer en accepteer geen jota
Van wat Uw kijk zou corrigeren ...
Volhard totdat zo'n feit kapseist
En wijkt voor Uw realiteit
- Zij is de basis van Uw macht.
Uw ware soevereiniteit.'

Citaat uit ReinAard (2025) waarin Tom Lanoye de Vos Reinaarde heeft 'hertaald' in een hedendaagse schelmenroman. (10.08.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog