• Website over de 23 grondrechten in de Nederlandse Grondwet
 

Eerste en Tweede Kamer akkoord met coronawet

Na een akkoord over een aantal knelpunten tussen coalitie en oppositie zijn Tweede en Eerste Kamer akkoord gegaan met de Tijdelijke wet maatregelen covid-19.

De coronawet lijkt in tal van opzichten niet meer op het wetsvoorstel dat in mei bekend werd. Dit voorstel kreeg veel kritiek, niet alleen vanuit de Kamer, maar ook van de Raad van State, de VNG en tal van juristen. Veel kritiek was er met name op het feit dat er sprake was van een looptijd van een jaar en de uitgebreide bevoegdheden die de wet de ministers gaf.

Veelgehoorde kritiek was dat de nieuwe wet op gespannen voet zou staan met de Grondwet: de vrijheid van vereniging contra het beperken van de groepsgrootte, de vrijheid van demonstratie contra de anderhalve meter, het huisrecht contra het handhaven achter de voordeur.
Kathalijne Buitenweg van GroenLinks zei erover in het Kamerdebat van 7 oktober:
In een democratische samenleving zijn sommige mensenrechten absoluut, zoals het recht om niet gemarteld te worden, maar aan de meeste mensenrechten kunnen voorwaarden worden gesteld.

Voor het debat sloten de oppositiepartijen PvdA, GroenLinks, SGP en 50plus een akkoord met de coalitie. De oppositiepartijen bleken bereid om met de coronawet in te stemmen als er aan een aantal wensen voldaan werd.

Belangrijke nieuwe elementen

  • De coronawet geldt niet voor een jaar of zes maanden, zoals aanvankelijk het plan was, maar slechts voor drie maanden. Het parlement moet instemmen met elke verlenging van nog eens drie maanden. Ook moet de Raad van State steeds een advies geven.
  • Nieuwe coronaregels moeten een week voor ze ingaan naar het parlement worden gestuurd en de Tweede Kamer moet er vooraf mee instemmen. Gaat het om noodsituaties die niet kunnen wachten, dan moet de Tweede Kamer na afloop binnen een week alsnog instemmen met de maatregel. Als de Kamer tegen is, komt de maatregel te vervallen.
  • Er komt geen handhaving achter de voordeur. Het huisrecht in art. 12 Gw wordt expliciet beschermd in de coronawet.
  • Gemeentes krijgen meer ruimte voor een eigen beleid. Het kabinet kan hen de bevoegdheid geven om zelf plekken aan te wijzen waar bepaalde maatregelen wel of niet gelden. Gemeentes mogen overigens zelf geen eigen maatregelen maken. Gemeenteraden krijgen zeggenschap, ook over het beleid van de veiligheidsregio’s.
  • De hoogte van de boetes wordt beperkt tot een bedrag van 95 euro. Overtreders van de coronaregels krijgen geen strafblad.
  • In grote lijnen beschrijft de wet het coronabeleid dat we kennen van de afgelopen maanden, inclusief het gebruik van beschermingsmiddelen. De wet is zo geformuleerd dat er geen mogelijkheden zijn voor coronamaatregelen die niet in de wet zijn voorzien.

De Tijdelijke wet maatregelen covid-19 is op 13 oktober met een ruime meerderheid door de Tweede Kamer aangenomen. De Eerste Kamer heeft de wet op 26 oktober behandeld. Net als twee weken eerder in de Tweede Kamer.bleek een ruime meerderheid in de Eerste Kamer is voor de wet. Hiermee kwam een eind aan zeven maanden noodverordeningen.

Zie tekst Tijdelijke wet maatregelen covid-19

 

EERDERE BERICHTGEVING OVER CORONA EN GRONDRECHTEN

 

Nieuwsarchief

Uitgelicht

Mag je een partij verbieden?

De volksvertegenwoordiging staat in principe open voor alle leden van het volk, mits ze voldoende stemmen halen. Welke overtuigingen ze koesteren doet er niet toe. Al leggen ze wel een eed (of belofte) af op de Grondwet, dat schept toch enige verplichting, zou je zeggen. Temeer omdat daar sinds kort, afgelopen augustus, de volgende bepaling aan is toegevoegd: 'De Grondwet waarborgt de grondrechten en de democratische rechtsstaat.

Aldus Stevo Akkerman in Trouw van 18 november 2022. Er gaan steeds meer stemmen op om Forum voor Democratie te verbieden. Hebben we dat punt bereikt toen Forum-Kamerlid Guido van Meijeren bedacht dat je met een volksopstand de regering kon verdrijven? Zou Forum dezelfde weg opgaan als de Centrumpartij '86? Die werd in 1998 door de rechter verboden onder verwijzing naar art. 8 Gw.

Stevo Akkerman aarzelt. Sinds 2018 vraagt de Tweede Kamer om een Partijwet waarin expliciet vastligt wat je als partij moet hebben gedaan om verboden te worden. Die wet afwachten of nu ingrijpen? Akkerman breekt zich er nog steeds het hoofd over.
(21.11.2022)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Pas verschenen

demonstratierecht cov1Berend Roorda e.a.
Recente demonstratie- en vergaderingsrechtelijke vraagstukken

Aanleiding voor het maken van dit boek is een evaluatie van de Wet openbare manifestaties tegen de achtergrond vande vraag: voldoet de wet opgewassen aan de eisen van deze tijd? Auteurs Berend Roorda, Jan Brouwer en Jon Schilder behandelen tal van actuele vraagstukken, zoals de boerenprotesten, protestacties bij abortusklinieken, eenmansprotesten en demonstraties tegen bestemmingsplannen. Ook staan ze stil bij thema’s als de strafbaarheid van het gedrag van demonstranten en een mogelijk verbod op gezichtsbedekking bij manifestaties.

Dankzij de brede opzet van het boek komen tal van facetten van demonstraties, die de afgelopen tijd in het nieuws zijn, in het boek aan bod inclusief alle jurisprudentie. Het boek vormt tevens een prachtige aanvulling op de dissertatie Het recht om te demonstreren waar Berend Roorda in 2016 op promoveerde bij Brouwer en Schilder, die bij dit boek zijn medeauteurs zijn. (Zie Literatuurlijst.)
(01.02.2023)

 

Kijk hier voor meer nieuwe publicaties

 

 

Knipoog

Een eerste vereischte

Mr. Dirk Fock zat namens de Liberale Unie in de Tweede Kamer en was Kamervoorzitter tussen 1917 en 1920. Hij was voorzitter in een bijzondere tijd. Pieter Jelles Troelstra verklaarde op 12 november 1918 in de Tweede Kamer dat de socialisten zich verplicht voelden om de staatsmacht te grijpen.

Dirk Fock zei dat je als voorzitter van het parlement meer tot je beschikking had dan alleen het reglement van orde:
Een eerste vereischte van een voorzitter is dat hij zich nooit boos maakt en altijd zijn humeur behoudt. Een feit is dat men met een grap zelfs de woeligste Kamer tot bedaren kan brengen.

Citaat uit Gerry van der List, Boven de partijen, pag. 164 (18.11.22)

 

Bekijk oude afleveringen Knipoog