• Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
 

Venetië Commissie pleit voor meer tegenwicht bieden aan kabinet

Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de Venetië Commissie naar aanleiding van de toeslagenaffaire onderzoek gedaan naar de rechtsbescherming in Nederland.

Lees meer...

Meer aandacht voor rechtsbescherming individu bij bestuursrechter

In de nasleep van de toeslagenaffaire werd duidelijk dat bestuursrechters er vrijwel niet in slaagden gedupeerde ouders de noodzakelijke rechtsbescherming te bieden.

Lees meer...

Raad van State noemt dubbelfuncties 'ongelukkige gang van zaken'

De Kamer vroeg de Raad van State of dubbelfuncties in strijd met de Grondwet zijn. De Raad van State vond van niet. Er was hooguit sprake van een ongelukkige gang van zaken.

Lees meer...

Moeten de nieuwe staatssecretarissen bedanken als Kamerlid?

Er is discussie ontstaan over de vraag of het feit dat de drie nieuwe staatssecretarissen als Kamerlid aanblijven in strijd is met de Grondwet.

Lees meer...

Kamerleden 'zonder last' in de CDA-fractie?

Pieter Omtzigt schrijft in zijn memo van 12 juni 2021 dat nieuwe Kamerleden hun steun aan hem hebben moeten bekopen met een lage plaats op de CDA-lijst.

Lees meer...

Dossier Grondwetswijzigingen op de site vernieuwd

In ons Dossier Grondwetswijzigingen houden we de mogelijke veranderingen in de Grondwet bij. We hebben het vernieuwd en uitgebreid.

Lees meer...

Discussie art. 68 Gw tijdens toeslagenaffaire

In de notulen uit 2019 van de kabinetsvergaderingen over de toeslagenaffaire is het informeren van de Tweede Kamer een onderwerp dat vaak terugkeert. Evenals de vraag: is hier gehandeld in strijd met art. 68 Gw?

Lees meer...

Blijvend fors aantal klachten over schenden privacy

De Autoriteit Persoonsgegevens ontving in 2020 in totaal 25.590 klachten over mogelijke misstanden met persoonsgegevens. Er is grote achterstand in de behandeling van de klachten.

Lees meer...

Avondklok tikt door

Een jaar lang zorgde de coronacrisis voor opvallende staatsrechtelijke kwesties. In februari leek een regelrechte crisis in aantocht toen de rechter de avondklok dreigde op te heffen.

Lees meer...

Rutte-doctrine strijdig met Grondwet

Tijdens de verhoren in de Toeslagenaffaire dook de 'Rutte-doctrine' voor het eerst op. De vraag is: op welke informatie hebben de Tweede Kamer, de pers en de Nederlandse burgers recht?

Lees meer...

Eerste en Tweede Kamer akkoord met coronawet

Na een akkoord over een aantal knelpunten tussen coalitie en oppositie zijn Tweede en Eerste Kamer akkoord gegaan met de Tijdelijke wet maatregelen covid-19.

Lees meer...

Uitgeklede coronawet in september in de Kamer

Na veel kritiek is het kabinet teruggekomen op zijn plan om voor de zomer een coronawet te realiseren. Inhoudelijk is het nieuwe voorstel inmiddels flink afgezwakt.

Lees meer...

Raad van State hekelt 'afrekencultuur'

De Raad van State vindt dat ministers de Kamer nogal eens slecht informeren en dat de Tweede Kamer vaak meer bezig lijkt met 'scoren' dan met het controleren van de macht.

Lees meer...

Raad van State adviseert over grondrechten tijdens coronacrisis

Er ontstond de afgelopen weken onrust over de grondrechtelijke aspecten van coronamaatregelen. Onlangs kwam de Raad van State met een advies.

Lees meer...

Scheiding der machten volgens Raad van State onder druk

In zijn Jaarverslag 2019 stelt de Raad van State vast dat de politiek steeds vaker voorbij lijkt te gaan aan de scheiding der machten.

Lees meer...

De coronacrisis en de grondrechten (2)

Het hoogtepunt van de coronacrisis lijkt begin mei voorbij. De eerste lockdown-maatregelen verdwijnen. De noodverordening is ter discussie komen te staan.

Lees meer...

De coronacrisis en de grondrechten (1)

Op 23 maart besluit het kabinet in verband met de coronacrisis onder andere tot 1 juni 2020 grote bijeenkomsten te verbieden. Wat zijn de gevolgen voor onze grondrechten?

Lees meer...

Eerste Kamer besliste over afschaffen Eerste Kamer

Met 58 voor en 14 stemmen tegen heeft de Eerste Kamer zich op 11 februari 2020 uitgesproken tegen het afschaffen van de Eerste Kamer.

Lees meer...

Kabinet wil burgerschapsonderwijs versterken

Minister Slob heeft in november een wetsvoorstel ingediend dat het burgerschapsonderwijs in basisonderwijs en voorgezet onderwijs minder vrijblijvend wil maken.

Lees meer...

Kabinet reageert op conclusies Staatscommissie Parlementair stelsel

Ruim een half jaar na Lage Drempels, hoge dijken van de Staatscommissie Parlementair stelsel heeft minister Ollongren gereageerd op de conclusies van het eindrapport.

Lees meer...

Uitgelicht

Hoe goed kent u de Grondwet?

In het Nederlands Juristenblad van 2 juni 2023 publiceerde Jelle But het artikel ‘Grondwet begrepen door gewone mensen’. Hij doet onderzoek naar de internalisering van het constitutioneel recht.
In het onderzoek geeft 91 procent van de respondenten aan dat ze de Grondwet belangrijk vinden. Zo’n 74 procent zegt de Grondwet ‘op hoofdlijnen’ te kennen, 7 procent denkt de Grondwet ‘goed’ te kennen en 19 procent antwoordt de Grondwet ‘helemaal niet’ te kennen.
Volgens Jelle But zijn de Nederlanders tamelijk zelfverzekerd over hun kennis van de Grondwet. De vraag of de respondenten wisten over wat voor soort normen en waarden het de Grondwet gaat – zonder de exacte inhoud te kennen - antwoordt 89 procent deze te kennen. Maar liefst 42 procent echter geeft aan nooit een artikel uit de Grondwet te hebben gelezen …
(06.08.2023)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Pas verschenen

demonstratierecht cov1Herman Tjeenk Willink
Het tij tegen

Minister van Staat Herman Tjeenk Willink ziet op tal van plekken in de Nederlandse samenleving de democratie haperen. In het recente verleden heeft hij er al met enige regelmaat over gepubliceerd. Onlangs verscheen een nieuw boek van zijn hand onder de titel Het tij tegen - De democratische rechtsorde als fundament.
NRC schreef erover: ‘In Het tij tegen stroopt de minister van Staat nog één keer de mouwen op om het land de oren te wassen over onze falende liefde voor de democratische rechtsorde.’
In zijn boek noemt Tjeenk Willink de dominantie van het geld als ijkpunt voor beleid en het denken in termen van management als belangrijke oorzaken van het gebrek aan vertrouwen in de politiek en het wegvallen van het draagvlak onder het overheidshandelen. (19.06.2023)

 

Bekijk overzicht pas verschenen boeken

 

 


Knipoog

Sociaal Contract

Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt mag een nieuwe politieke partij zijn, de wortels van het Sociaal Contract zijn eeuwenoud. Rousseau introduceerde het in 1762 in zijn Du contrat social ou principes du droit politique. Hij schreef dat het recht om zijn stem uit te brengen hem de plicht geeft om zich te verdiepen in zaken van algemeen belang, om er bescheiden aan toe te voegen: ‘Hoe gering mijn invloed daarop ook mag zijn’.

De Staatsregeling voor het Bataafsche Volk uit 1798 geldt als de eerste ‘echte’ Nederlandse grondwet en was - uiteraard – geïnspireerd door de ideeën van Rousseau. Meteen al in artikel 2 gaat het over het sociaal contract dat aan de basis ligt van de manier waarop de staat is ingericht:
‘Het Maatschappelijk Verdrag wijzigt, noch beperkt, de natuurlijke regten van den Mensch, dan in zoo verre zulks, ter bereikinge van dat oogmerk, noodzaaklijk is.’
(28.08.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog