Mag de overheid omgekeerde vlaggen verwijderen?
De provincie Friesland wil de omgekeerde vlaggen van het boerenprotest langs de openbare wegen laten weghalen. Hoe zit het met de juridische onderbouwing van zo’n ingreep?
Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
De provincie Friesland wil de omgekeerde vlaggen van het boerenprotest langs de openbare wegen laten weghalen. Hoe zit het met de juridische onderbouwing van zo’n ingreep?
In de nieuwe coronawet kan de minister alleen ‘in geval van nood en onder strikte voorwaarden’ vergaande instrumenten inzetten om een pandemie te bestrijden.
Op 5 juli 2022 is de Eerste Kamer in tweede lezing akkoord gegaan met vijf grondwetswijzigingen. Sinds de herziening in 1983 zijn zoveel wijzigingen niet voorgekomen.
Op verzoek van minister Weerwind voor Rechtsbescherming hebben de Hoge Raad, de Raad van State en de Raad voor de Rechtspraak zich over de constitutionele toetsing gebogen.
De deelnemers aan de Olympische Winterspelen in Peking zijn verplicht de app MY2022 op hun telefoon te zetten. MY2022 lijkt het niet erg nauw te nemen met hun privacy.
Vijf jaar na de eerste editie achtte Paul Scholten in 2021 een nieuwe editie van zijn Korte Grondwet noodzakelijk ‘nu het landsbestuur steeds stroever loopt’.
In Lessen uit de kinderopvangtoeslagzaken betreurt de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van Statenhet té laat te zijn teruggekomen op haar strenge lijn.
Raad van State, Algemene Rekenkamer en Nationale ombudsman vinden dat het nieuwe kabinet de nadruk moet leggen op het herstel van het vertrouwen in de politiek.
Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de Venetië Commissie naar aanleiding van de toeslagenaffaire onderzoek gedaan naar de rechtsbescherming in Nederland.
In de nasleep van de toeslagenaffaire werd duidelijk dat bestuursrechters er vrijwel niet in slaagden gedupeerde ouders de noodzakelijke rechtsbescherming te bieden.
De Kamer vroeg de Raad van State of dubbelfuncties in strijd met de Grondwet zijn. De Raad van State vond van niet. Er was hooguit sprake van een ongelukkige gang van zaken.
Er is discussie ontstaan over de vraag of het feit dat de drie nieuwe staatssecretarissen als Kamerlid aanblijven in strijd is met de Grondwet.
Pieter Omtzigt schrijft in zijn memo van 12 juni 2021 dat nieuwe Kamerleden hun steun aan hem hebben moeten bekopen met een lage plaats op de CDA-lijst.
In ons Dossier Grondwetswijzigingen houden we de mogelijke veranderingen in de Grondwet bij. We hebben het vernieuwd en uitgebreid.
In de notulen uit 2019 van de kabinetsvergaderingen over de toeslagenaffaire is het informeren van de Tweede Kamer een onderwerp dat vaak terugkeert. Evenals de vraag: is hier gehandeld in strijd met art. 68 Gw?
De Autoriteit Persoonsgegevens ontving in 2020 in totaal 25.590 klachten over mogelijke misstanden met persoonsgegevens. Er is grote achterstand in de behandeling van de klachten.
Een jaar lang zorgde de coronacrisis voor opvallende staatsrechtelijke kwesties. In februari leek een regelrechte crisis in aantocht toen de rechter de avondklok dreigde op te heffen.
Tijdens de verhoren in de Toeslagenaffaire dook de 'Rutte-doctrine' voor het eerst op. De vraag is: op welke informatie hebben de Tweede Kamer, de pers en de Nederlandse burgers recht?
Na een akkoord over een aantal knelpunten tussen coalitie en oppositie zijn Tweede en Eerste Kamer akkoord gegaan met de Tijdelijke wet maatregelen covid-19.
Na veel kritiek is het kabinet teruggekomen op zijn plan om voor de zomer een coronawet te realiseren. Inhoudelijk is het nieuwe voorstel inmiddels flink afgezwakt.
Het kan wéér gruwelijk mis gaan
De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.
(26.02.2024)
De Nijmeegse staatsrecht-deskundige Leon Trapman toetste in zijn dissertatie Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes de manier waarop de Nederlandse verkiezingen zijn geregeld onder andere aan de Grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook staat hij in zijn bijna 500 pagina’s tellende boek stil bij actuele ontwikkelingen, zoals de voorgenomen herziening van het kiesstelsel en de nieuwe wetgeving rond partijfinanciering.
Trapman benadrukt dat de basis van ons systeem solide is, maar dat we constant bezig moeten blijven om onze verkiezingen vrij en eerlijk te houden. Zo stelt hij voor politieke partijen te verplichten hun interne democratie op orde te hebben.
(14.06.24)
Wij van de Grondwet
Op 2 juli 2024 droeg Hugo de Jonge zijn portefeuille van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over aan Judith Uitermark en die van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan Mona Keijzer.
Bij die gelegenheid hield Wytze van der Woude van het ministerie van Binnenlandse Zaken een toespraak over het belang van de Grondwet. Van der Woude zei onder andere:
De Grondwet verbindt generaties, moet mee bewegen met de tijd en tegelijkertijd niet met alle winden meewaaien. De Grondwet moet je in je hoofd en in je hart houden. Wij van de Grondwet, adviseren de Grondwet!
Van der Woude is directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
(geciteerd in NRC 02.07.2024)