Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Kabinet komt met compromis hoogste bestuursrechter

VVD en PvdA spraken in 2012 af dat er één hoogste bestuursrechter zou komen in plaats van de vier die ons land nu heeft. Het idee was dat de Hoge Raad ook alle zaken zou gaan behandelen die voorheen bij de Raad van State, de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het bedrijfsleven terechtkwamen. ‘Hoge bestuursrechters kun je écht niet zomaar opheffen’ schreef Christiaan Pelgrim in NRC Handelsblad naar aanleiding van het zojuist verschenen compromisvoorstel van het kabinet. (29.02.16)

Gerard Aalders schreef boek over majesteitsschennis

Bij Uitgeverij Van Brug verscheen deze maand het boek Weg met de koning! - Twee eeuwen majesteitsschennis in Nederland. Auteur Gerard Aalders belicht het verschijnsel in historisch perspectief en komt tot de conclusie dat majesteitsschennis in het verleden buitengewoon willekeurig werd toegepast. (12.02.16)

Vanaf 1 juli gaat rechter scherper op ontslaggronden letten

(15.07.15) Per 1 juli 2015 is het tweede deel van de Wet werk en zekerheid in werking getreden. Eén van de belangrijkste wijzigingen is dat de werkgever voortaan nauwkeurig moet bewijzen waarom een werknemer niet meer functioneert en dat dat een grond is om hem of haar te ontslaan.

Eerste Kamer verwerpt bezuiniging op rechtsbijstand

(20.01.2015) Met het aannemen van een motie van CDA-senator Franken heeft de Eerste Kamer een bezuiniging van 85 miljoen euro op de rechtsbijstand verworpen. Staatssecretaris Teeven verklaarde na afloop dat hij de motie in het kabinet gaat bespreken. De opstellers van de motie gaan ervan uit dat de regering de 85 miljoen elders in de Justitie-begroting zal vinden.

Verkoop ‘Mein Kampf’ leidt niet tot veroordeling

(21.11.2014) De Amsterdamse rechtbank gaat de verkoop van Hitlers Mein Kampf in een Amsterdamse galerie niet beboeten. In beginsel is de verkoop van het boek strafbaar omdat dat zou aanzetten tot haat en discriminatie. Volgens de rechter echter zou een veroordeling op dit moment indruisen tegen de vrijheid van meningsuiting.

Pro-Gaza demonstratie in Amsterdam

(04.08.14) Ruim 2000 demonstranten deden mee aan een Pro-Gaza demonstratie op het Museumplein in Amsterdam tegen het Israëlische geweld in Gaza. Aan de rand van het plein stonden grafzerken van piepschuim. Toen uit de luidsprekers het geluid van vallende bommen klonk, lieten honderden demonstranten zich op de grond vallen.

Grondwet krijgt algemene bepaling over democratische rechtsstaat

(02.07.14) De Grondwet krijgt een algemene bepaling die uitdrukt dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Deze zal aan Artikel 1 worden toegevoegd. De tekst wordt: 'De Grondwet waarborgt de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten'.

Hoge Raad verbiedt vereniging Martijn

(12.05.14) Nadat de rechtbank in 2012 de vereniging Martijn verboden had, vernietigde het gerechtshof in Leeuwarden dat besluit een jaar geleden en werd het verbod op Martijn opgeheven (zie vorig bericht). Inmiddels heeft de zaak voor de Hoge Raad gediend. Deze heeft op 18 april 2014 alsnog besloten dat de pedofielenvereniging moet worden verboden en ontbonden. De Hoge Raad oordeelde dat 'de vereniging de gevaren van seksueel contact met jonge kinderen bagatelliseert, dergelijke contacten zelfs verheerlijkt en haar opvattingen ook propageert'. Het hoogste rechtscollege vindt de bescherming van kinderen zo belangrijk dat het recht op vereniging ervoor moet wijken. Daarmee volgt de Hoge Raad de eerste uitspraak uit juni 2012.

GrondwetStrijd om burgers tot wijzigingen in Grondwet te inspireren

(09.08.13)  Volgend jaar maart bestaat de Nederlandse Grondwet 200 jaar. De Academie voor Wetgeving organiseert samen met het Nationaal Comité 200 jaar Koninkrijk een GrondwetStrijd. Iedereen kan aan de wedstrijd meedoen met een eigen wijziging van de Grondwet. Dat kan een wijziging van een bestaand artikel zijn of een geheel nieuw Grondwetartikel.

Eerste Kamer schaft wetsartikel godslastering af

(04.12.2013) Nadat in april de Tweede Kamer had ingestemd met het initiatiefwetsvoorstel van D66 en de SP om artikel 147 van het Wetboek van Strafrecht te laten vervallen, is nu ook de Eerste Kamer akkoord gegaan. Sinds 1968 is het in het artikel vervatte verbod op smalende godslastering niet meer toegepast.

Gerechtshof zet streep door verbod Vereniging Martijn

(08.04.13) Op basis van een uitspraak van de Asser rechtbank werd vorig jaar de vereniging Martijn verboden en ontbonden. (Zie vorig bericht.) Tegen dat besluit ging de vereniging bij het Gerechtshof Leeuwarden in beroep. Onlangs deed het gerechtshof uitspraak: het vonnis van de rechtbank in Assen werd vernietigd en het verbod op Martijn werd daarmee opgeheven. NRC vertaalde de uitspraak op 3 april 2013 in de kop 'Pedoclub is gruwelijk, maar samenleving kan er wel tegen'.

 

 

 

SGP sluit vrouwen niet langer uit van kieslijst

(20.01.13) Vorige zomer stelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vast dat de SGP vrouwen het recht niet mag ontzeggen om zich verkiesbaar te stellen. Na maandenlang intern overleg lijkt de partij een manier gevonden te hebben om aan de eisen van het Europees Hof te voldoen en tóch in eigen huis het gevoel te bewaren dat men de roeping van de vrouw recht blijft doen. Zoals bekend beschouwt de partij het zitting nemen van vrouwen in politieke organen in striijd met Gods woord.

College Rechten van de Mens vervangt Commissie Gelijke Behandeling

(01.10.12)  De Commissie Gelijke Behandeling (CGB) houdt op 1 oktober 2012 op te bestaan. Alle taken van de commissie gaan bij wet over naar het College voor de Rechten van de Mens. Feitelijk wordt de uit negen leden bestaande CGB met drie leden uitgebreid en zal verder gaan als College voor de Rechten van de Mens. Het kabinet heeft de CGB-organisatie aangewezen als kwartiermaker voor de totstandkoming van het nieuwe mensenrechteninstituut.

Ministerie start inspraakronde over wijziging Artikel 13 Grondwet

(01.10.12) Het is de bedoeling om in een nieuw Artikel 13 van de Grondwet het oude brief-, telefoon- en telegraafgeheim uit te breiden met alle elektronische vormen van communicatie. Tot 1 januari 2013 kan iedereen kan op deze voorgenomen wijziging reageren via www.internetconsultatie.nl.

Europees Hof: Vrouwen moeten zich voor SGP verkiesbaar kunnen stellen

(20.07.12) Vrouwen mogen nog steeds niet als lid van de Staatkundig Gereformeerde Partij staan ingeschreven. Ze mogen ook niet namens de partij gekozen worden in vertegenwoordigende lichamen. Al meer dan tien jaar krijgt de partij hierover de nodige kritiek te verduren. Verschillende rechtbanken lieten geen twijfel bestaan in hun vonnissen en stelden de SGP keer op keer in het ongelijk. Recentelijk stelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vast dat de SGP vrouwen het recht niet mag ontzeggen om zich verkiesbaar te stellen.

Rechtbank verbiedt en ontbindt Vereniging Martijn

(27.06.12 ) De rechtbank in Assen heeft op verzoek van het Openbaar Ministerie de Vereniging Martijn verboden en ontbonden. De rechters stelden vast dat de website van Martijn duidelijk maakt dat de vereniging de mogelijkheid wil creëren dat volwassenen seksueel contact met kinderen kunnen hebben. En dat de vereniging dat seksuele contact verheerlijkt en voorstelt als iets dat normaal en acceptabel zou moeten zijn. De rechtbank achtte de activiteiten van Martijn in strijd met de openbare orde en verbood en ontbond de vereniging op grond daarvan.

 

Europees Agentschap voor de Grondrechten adviseert lidstaten

(22.06.12) Sinds een aantal jaren is het Europees Agentschap voor de Grondrechten actief. Doorgaans wordt het agentschap aangeduid met de afkorting FRA van de Engelse naam Fundamental Rights Agency. Het bureau adviseert de instanties van de EU en de EU-lidstaten over maatregelen om bij de uitvoering van de Europese wet- en regelgeving de grondrechten te respecteren. Het FRA is gevestigd in Wenen. Alle Eu-lidstaten leveren deskundigen aan het bureau.

Nieuw Nederlands expertisecentrum voor online privacy

(02.06.12) Radboud Universiteit, TNO, Tilburg University en SIDN (het bedrijf dat de registratie van de nl-internetadressen verzorgt), gaan samen op zoek naar betere oplossingen voor het beheren van online privacy en elektronische identiteiten. Ze hebben onlangs het Privacy & Identity Lab opgericht waarin ze bestaand onderzoek bundelen en nieuw onderzoek opzetten.

Onderwijsraad wil meer ruimte voor stichten scholen

(05.04.12) In zijn advies Artikel 23 Grondwet in maatschappelijk perspectief stelt de Onderwijsraad dat er meer ruimte moet komen voor het stichten van scholen. Een school die voldoende leerlingen weet te trekken en vooraf deugdelijk onderwijs garandeert, voorziet in een maatschappelijke behoefte en heeft recht op overheidsbekostiging. Stichting van scholen moet ook mogelijk zijn op basis van pedagogische visies of nieuwe levensbeschouwelijke overtuigingen. De Tweede Kamer had de raad gevraagd om een ‘gezaghebbende interpretatie’ van Artikel 23 van de Grondwet.

Eerste Kamer wil recht op eerlijk proces in Grondwet

(11.02.12) Het CDA Eerste Kamerlid Pia Lokin-Sassen heeft op 7 februari 2012 een motie ingediend waarin bij de regering wordt aangedrongen om in de Grondwet een artikel op te nemen dat een algemeen recht op een eerlijk proces voor een onafhankelijke en onpartijdige rechter regelt.

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

bovendeert

Bovend’Eert en Kummeling
Het Nederlandse Parlement (13e druk)

Inmiddels zijn er zeven jaar verstreken sinds staatsrechtdeskundigen Paul Bovend’Eert en Henk Kummeling de vorige druk van de klassieker Het Nederlandse Parlement verzorgden. De eerste druk verscheen in 1938.
De nieuwe dertiende druk moest op tal van punten worden aangepast. Zo hebben de Tweede en Eerste Kamer resp. in 2021 en 2023 een nieuw reglement van orde gekregen. Andere belangrijke ontwikkelingen van de afgelopen jaren waren het vaststellen van gedragscodes voor Kamerleden en de ontwikkelingen in de onderlinge verhoudingen tussen Tweede en Eerste Kamer tijdens de laatste kabinetten-Rutte. Verder staan Bovend’Eert en Kummeling uiteraard ook stil bij de nasleep van de Kinderopvangtoeslagaffaire en de daaruit voortvloeiende roep om een nieuwe bestuurscultuur.
(29.03.2024)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog