Op initiatief van D66 ging de Tweede Kamer in september akkoord met de Donorwet die gebaseerd is op een actief donorregistratiesysteem. Het vraagt van de burger actief een keuze te maken om niet als donor geregistreerd te staan: ja, tenzij.

De pastafari’s zijn aanhangers van de Kerk van het Vliegende Spaghettimonster. Voor ongelovigen zijn ze herkenbaar aan een vergiet op hun hoofd. Daar draaide het vorige maand om voor de bestuursrechter van de rechtbank Noord-Nederland. Aartsbisschop Dirk Jan Dijkstra van de pastafari’s eiste dat de gemeente Emmen zou toestaan dat iedere pastafari met een vergiet op het hoofd op de pasfoto mag op een ID-bewijs. Op 28 juli vonniste de rechter dat de leden van het kerkgenootschap niet met een vergiet op hun hoofd op een officieel identiteitsbewijs mogen.

In een evaluatie van het Oekraïne-referendum van 6 april komt de Kiesraad tot de conclusie dat de Wet raadgevend referendum uit 2015 in de praktijk enkele duidelijke onvolkomenheden en weeffouten blijkt te bevatten. De raad bepleit daarom de wet onder andere te wijzigen op het punt van het tussentijds bekendmaken van opkomstcijfers en het elektronische indienen van referendumverzoeken mogelijk te maken. Naast het vaststellen van de officiële uitslagen van verkiezingen en referenda adviseert de Kiesraad regering en parlement over de organisatie ervan. (06.06.16)

In zijn jaarverslag 2015 constateert de Raad van State een afnemende kwaliteit van wetgeving. De wens tot snelle besluitvorming en het verwerven van politiek en bestuurlijk draagvlak prevaleert steeds vaker boven een deugdelijke juridische toetsing, vindt de raad. De waarden van de rechtstaat mogen geen sluitpost worden bij het streven naar resultaat, snelheid en draagvlak, aldus de Raad van State.

VVD en PvdA spraken in 2012 af dat er één hoogste bestuursrechter zou komen in plaats van de vier die ons land nu heeft. Het idee was dat de Hoge Raad ook alle zaken zou gaan behandelen die voorheen bij de Raad van State, de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het bedrijfsleven terechtkwamen. ‘Hoge bestuursrechters kun je écht niet zomaar opheffen’ schreef Christiaan Pelgrim in NRC Handelsblad naar aanleiding van het zojuist verschenen compromisvoorstel van het kabinet. (29.02.16)

Bij Uitgeverij Van Brug verscheen deze maand het boek Weg met de koning! - Twee eeuwen majesteitsschennis in Nederland. Auteur Gerard Aalders belicht het verschijnsel in historisch perspectief en komt tot de conclusie dat majesteitsschennis in het verleden buitengewoon willekeurig werd toegepast. (12.02.16)

(15.07.15) Per 1 juli 2015 is het tweede deel van de Wet werk en zekerheid in werking getreden. Eén van de belangrijkste wijzigingen is dat de werkgever voortaan nauwkeurig moet bewijzen waarom een werknemer niet meer functioneert en dat dat een grond is om hem of haar te ontslaan.

(20.01.2015) Met het aannemen van een motie van CDA-senator Franken heeft de Eerste Kamer een bezuiniging van 85 miljoen euro op de rechtsbijstand verworpen. Staatssecretaris Teeven verklaarde na afloop dat hij de motie in het kabinet gaat bespreken. De opstellers van de motie gaan ervan uit dat de regering de 85 miljoen elders in de Justitie-begroting zal vinden.

(21.11.2014) De Amsterdamse rechtbank gaat de verkoop van Hitlers Mein Kampf in een Amsterdamse galerie niet beboeten. In beginsel is de verkoop van het boek strafbaar omdat dat zou aanzetten tot haat en discriminatie. Volgens de rechter echter zou een veroordeling op dit moment indruisen tegen de vrijheid van meningsuiting.

(04.08.14) Ruim 2000 demonstranten deden mee aan een Pro-Gaza demonstratie op het Museumplein in Amsterdam tegen het Israëlische geweld in Gaza. Aan de rand van het plein stonden grafzerken van piepschuim. Toen uit de luidsprekers het geluid van vallende bommen klonk, lieten honderden demonstranten zich op de grond vallen.

(02.07.14) De Grondwet krijgt een algemene bepaling die uitdrukt dat Nederland een democratische rechtsstaat is. Deze zal aan Artikel 1 worden toegevoegd. De tekst wordt: 'De Grondwet waarborgt de democratie, de rechtsstaat en de grondrechten'.

(12.05.14) Nadat de rechtbank in 2012 de vereniging Martijn verboden had, vernietigde het gerechtshof in Leeuwarden dat besluit een jaar geleden en werd het verbod op Martijn opgeheven (zie vorig bericht). Inmiddels heeft de zaak voor de Hoge Raad gediend. Deze heeft op 18 april 2014 alsnog besloten dat de pedofielenvereniging moet worden verboden en ontbonden. De Hoge Raad oordeelde dat 'de vereniging de gevaren van seksueel contact met jonge kinderen bagatelliseert, dergelijke contacten zelfs verheerlijkt en haar opvattingen ook propageert'. Het hoogste rechtscollege vindt de bescherming van kinderen zo belangrijk dat het recht op vereniging ervoor moet wijken. Daarmee volgt de Hoge Raad de eerste uitspraak uit juni 2012.

(09.08.13)  Volgend jaar maart bestaat de Nederlandse Grondwet 200 jaar. De Academie voor Wetgeving organiseert samen met het Nationaal Comité 200 jaar Koninkrijk een GrondwetStrijd. Iedereen kan aan de wedstrijd meedoen met een eigen wijziging van de Grondwet. Dat kan een wijziging van een bestaand artikel zijn of een geheel nieuw Grondwetartikel.

(04.12.2013) Nadat in april de Tweede Kamer had ingestemd met het initiatiefwetsvoorstel van D66 en de SP om artikel 147 van het Wetboek van Strafrecht te laten vervallen, is nu ook de Eerste Kamer akkoord gegaan. Sinds 1968 is het in het artikel vervatte verbod op smalende godslastering niet meer toegepast.

(08.04.13) Op basis van een uitspraak van de Asser rechtbank werd vorig jaar de vereniging Martijn verboden en ontbonden. (Zie vorig bericht.) Tegen dat besluit ging de vereniging bij het Gerechtshof Leeuwarden in beroep. Onlangs deed het gerechtshof uitspraak: het vonnis van de rechtbank in Assen werd vernietigd en het verbod op Martijn werd daarmee opgeheven. NRC vertaalde de uitspraak op 3 april 2013 in de kop 'Pedoclub is gruwelijk, maar samenleving kan er wel tegen'.

(20.01.13) Vorige zomer stelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vast dat de SGP vrouwen het recht niet mag ontzeggen om zich verkiesbaar te stellen. Na maandenlang intern overleg lijkt de partij een manier gevonden te hebben om aan de eisen van het Europees Hof te voldoen en tóch in eigen huis het gevoel te bewaren dat men de roeping van de vrouw recht blijft doen. Zoals bekend beschouwt de partij het zitting nemen van vrouwen in politieke organen in striijd met Gods woord.

(01.10.12)  De Commissie Gelijke Behandeling (CGB) houdt op 1 oktober 2012 op te bestaan. Alle taken van de commissie gaan bij wet over naar het College voor de Rechten van de Mens. Feitelijk wordt de uit negen leden bestaande CGB met drie leden uitgebreid en zal verder gaan als College voor de Rechten van de Mens. Het kabinet heeft de CGB-organisatie aangewezen als kwartiermaker voor de totstandkoming van het nieuwe mensenrechteninstituut.

(01.10.12) Het is de bedoeling om in een nieuw Artikel 13 van de Grondwet het oude brief-, telefoon- en telegraafgeheim uit te breiden met alle elektronische vormen van communicatie. Tot 1 januari 2013 kan iedereen kan op deze voorgenomen wijziging reageren via www.internetconsultatie.nl.

(20.07.12) Vrouwen mogen nog steeds niet als lid van de Staatkundig Gereformeerde Partij staan ingeschreven. Ze mogen ook niet namens de partij gekozen worden in vertegenwoordigende lichamen. Al meer dan tien jaar krijgt de partij hierover de nodige kritiek te verduren. Verschillende rechtbanken lieten geen twijfel bestaan in hun vonnissen en stelden de SGP keer op keer in het ongelijk. Recentelijk stelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vast dat de SGP vrouwen het recht niet mag ontzeggen om zich verkiesbaar te stellen.

(27.06.12 ) De rechtbank in Assen heeft op verzoek van het Openbaar Ministerie de Vereniging Martijn verboden en ontbonden. De rechters stelden vast dat de website van Martijn duidelijk maakt dat de vereniging de mogelijkheid wil creëren dat volwassenen seksueel contact met kinderen kunnen hebben. En dat de vereniging dat seksuele contact verheerlijkt en voorstelt als iets dat normaal en acceptabel zou moeten zijn. De rechtbank achtte de activiteiten van Martijn in strijd met de openbare orde en verbood en ontbond de vereniging op grond daarvan.