Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Staatscommissie rechtsstaat wil werking rechtsstaat verbeteren

De Staatscommissie rechtsstaat komt in haar eindrapport tot de conclusie dat de belofte van de rechtsstaat voor een aanzienlijke groep burgers niet wordt ingelost.

Rechtsstaat in hoofdlijnenakkoord coalitie

Op 15 mei bereikten BBB, NSC, PVV en VVD een akkoord in hoofdlijnen op basis waarvan de vier een extraparlementair kabinet proberen te gaan vormen. Op verschillende plaatsen in het akkoord wordt ingegaan op de rechtsstaat en de rechtsstatelijke gevolgen van het beleid.

Raad van State pleit voor innoveren rechtsstaat

In de editie 2023 houdt de Raad van State in zijn traditionele beschouwing bij zijn jaarverslag een pleidooi om de rechtsstaat te innoveren.

Onafhankelijk onderzoek naar demonstratierecht

Het kabinet laat onafhankelijk onderzoeken of het huidige demonstratierecht nog voldoende aansluit bij de actuele ontwikkelingen. Aanleiding hiervoor zijn protestacties als het blokkeren van snelwegen en het beschadigen van kunstwerken.

Geen straf voor klimaatactie schilderij Meisje met de parel

In oktober 2022 beschadigden drie klimaatactivisten de glasplaat en de lijst van het Meisje met de parel. De rechtbank veroordeelde ze tot twee maanden gevangenisstraf. Het Gerechtshof Den Haag vond zo’n straf hier te ingrijpend vanwege het zogeheten chilling effect.

Met fraudebestrijding schond overheid grondrechten

Begin 2022 startte de Tweede Kamer een enquête om te onderzoeken hoe de overheid  fraude bestreden heeft en welke gevolgen dat voor burgers heeft gehad. Onlangs verscheen het eindrapport van de enquêtecommissie onder de veelzeggende titel Blind voor mens en recht.

Afspraken BBB, NSC, PVV en VVD over rechtsstatelijkheid

Het eindverslag van informateur Ronald Plasterk geeft de details over de ‘gemeenschappelijke basislijn’ die BBB, NSC, PVV en VVD overeenkwamen voor de omgang met de Grondwet.

Advies ‘Koester de democratie’ verschenen

Op 2 november 2023 publiceerde de Adviescommissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde haar eindrapport Koester de democratie!

Raad Rechtspraak kritisch over procedure partijverbod

In december 2022 werd een wetsvoorstel gepresenteerd dat een partijverbod mogelijk maakt. De Raad voor de Rechtspraak toont zich nu kritisch over de procedure.

Staatscommissie Rechtsstaat sluit consultatie af

De Staatscommissie Rechtsstaat heeft via een internetconsultatie Nederlanders gevraagd mee te denken over verbeteringen van de rechtsstaat.

Minister voert hoofddoekverbod bij politie in

Naar aanleiding van een Kamermotie heeft minister Yesilgöz besloten het hoofddoekverbod op te nemen in de Kledingregeling Politie.

SGP wil eerbiediging gezinsleven in de Grondwet

SGP-Kamerlid Chris Stoffer heeft een wetsvoorstel ingediend om de eerbiediging van het gezinsleven in art. 10 Gw op te nemen.

Raad van State pleit voor slagvaardige overheid

De Raad van State vindt dat de overheid burgers beter moet uitleggen wat ze niet voor hen kan betekenen.

Hoge Raad geeft kijkje in de keuken

In zijn jaarverslag over 2022 neemt De Hoge Raad de lezers in een apart hoofdstuk mee in een zaak die van begin tot eind wordt gevolgd.

Volgens minister staat grondrecht wonen onder druk

Met een nieuwe wet Versterking regie volkshuisvesting wil minister Hugo de Jonge afdwingen dat er de komende jaren meer en meer betaalbare huizen worden gebouwd.

Online gebiedsverbod is beperking van de vrijheid van meningsuiting

Onlangs heeft de rechtbank vastgesteld dat een burgemeester iemand niet mag verbieden online op te roepen in opstand te komen tegen coronabeleid en vuurwerkverbod.

Volgens College Rechten van de Mens staat demonstratierecht onder druk

Naar aanleiding van de arrestatie van organisatoren voorafgaand aan een demonstratie stelt het College voor de Rechten van de Mens dat het demonstratierecht onder druk staat.

Discriminatieverbod in de Grondwet uitgebreid

Op 17 januari 2023 ging de Eerste Kamer met 56 stemmen voor en 15 tegen akkoord met het opnemen in art. 1 Gw van het discrimineren wegens handicap of seksuele gerichtheid.

Bij komende waterschapsverkiezingen minder 'geborgde' zetels

Op 29 november stemde de Eerste Kamer in met een initiatiefwet om de 'geborgde' zetels in waterschapsbesturen te schrappen en zo de invloed van de kiezers te vergroten.

Komst complotdenker David Icke geweigerd

De aangekondigde komst van de Britse complotdenker David Icke naar een demonstratie in Amsterdam heeft de regering doen besluiten hem de toegang tot Nederland te weigeren.

Uitgelicht

Rechter als schuldige

In februari zette de rechter een streep door een inreisverbod voor drie conservatieve islamitische predikers dat de ministers Faber en Van Weel hadden uitgevaardigd. Minister Faber noemde de uitspraak van de rechter  'een zwarte dag’, Van Weel had het over 'een teleurstellende uitkomst'. De rechter werd in de socials zwaar onder vuur genomen.
Voorzitter Marc Flierstra van de Vereniging voor Rechtspraak hekelde in Trouw van 25 februari 2025 de reactie van beide ministers: ‘Door dit soort uitspraken denken mensen dat het door deze rechter komt dat de haatpredikers Nederland in mochten. De ministers zijn zo medeschuldig aan het creëren van een klimaat waarbij deze rechter als schuldige wordt gezien. Het probleem lag bij het besluit van de ministers. Die hebben hun huiswerk niet goed gedaan. Als je dat nalaat, moet je vervolgens niet verbaasd zijn als een rechter gewoon zijn werk doet en oordeelt: Zo kan het niet.’
De rechter geoordeeld dat de ministers onvoldoende hadden gemotiveerd waarom de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde waren.
(06.04.2025)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

const procesrecht

 Max Vetzo promoveerde onlangs op het constitutioneel procesrecht en introduceerde daarmee een nieuw rechtsgebied binnen het Nederlands recht.
De Nederlandse rechters spelen steeds nadrukkelijker een rol in grote maatschappelijke kwesties als klimaatbeleid en stikstofbeleid. De politiek is op dit moment bezig om het huidige verbod op rechterlijke toetsing van wetten aan de Grondwet af te schaffen en een constitutionele toetsing mogeljk te maken.
Om het constitutioneel procesrecht vorm te kunnen geven onderzocht Vetzo de regels die bepalen of, wanneer en hoe de rechter zich met dergelijke kwesties mag bezig houden.. Vetzo vraagt daarbij zich af of de huidige procedures wel voldoende op die bijzondere constitutionele taakuitoefening zijn afgestemd. (25.04.2025)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Grooter zelfstandigheid

Een extraparlementair kabinet of niet, als er morgen een kabinetscrisis moet worden afgewend, gaan de voormannen van de betrokken partijen in de Tweede Kamer om de tafel zitten en hopen er samen uit te komen. Onze grote negentiende-eeuwse staatsman Johan Rudolf Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien. In zijn Narede hield Thorbecke in 1869 voor de laatste keer een hartstochtelijk pleidooi voor een scheiding van de wetgevende macht, uitvoerende en rechterlijke macht:
Ik wensch hier niet een Ministerie, dat enkel orgaan van een meerderheid der Tweede Kamer zij. Ik verlang grooter zelfstandigheid voor de Kroon en hare Regering.’
(05.02.2025)

Bekijk oude afleveringen Knipoog